Czasy przeszłe w języku angielskim bardzo długo stanowiły dla mnie problem. To nic dziwnego, w końcu w języku polskim nie istnieje aż taki wybór, jeśli chodzi o wyrażanie przeszłości. Gramatyka angielska znowu płata nam figle. Kiedy podzieliłam się tym z moim nauczycielem angielskiego, doradził mi, żebym zaczęła pisać pamiętnik po angielsku. Łatwizna! I tak prowadziłam pamiętnik, nie musiałam się więc do tego zmuszać. Dopiero wtedy zauważyłam potrzebę używania wszystkich angielskich czasów przeszłych, żeby dokładniej wyrazić i przekazać moje myśli.
Nauka czasów przeszłych w języku angielskim może dla wielu osób stanowić wyzwanie. Głównie dlatego, że w angielskiej gramatyce możemy wyróżnić aż cztery czasy przeszłe, a mianowicie czas past simple, past continuous, past perfect simple i past perfect continuous. Tłumacząc je, często musimy posługiwać się innymi konceptami, bo nie ma ich dokładnego odpowiednika w języku polskim. Już na samym początku warto podkreślić, że nie ma jednej poprawnej odpowiedzi, jakiego czasu powinieneś użyć. Wszystko zależy od Ciebie i od tego, co tak naprawdę chcesz przekazać. Większość osób w Taalhammerze to poligloci. Nauczenie się jednego języka to trudność, a co dopiero kilku. Właśnie dlatego opracowaliśmy zestaw porad i sekretów poliglotów. Zerknij do tego artykułu, żeby dowiedzieć się, jak uczyć się języka.
Czasy przeszłe w języku angielskim
Czasy przeszłe w języku angielskim
W języku angielskim wyróżniamy cztery czasy przeszłe: past simple, past continuous, past perfect simple i past perfect continuous. Jak widzisz dwa z nich to czasy proste, a dwa ciągłe. Każdego z nich użyjesz w zupełnie innej sytuacji i, jak później się przekonasz, każdy z nich jest istotny, co nie oznacza, że niezbędny. Warto na samym początku zauważyć, że czasy past perfect i past perfect continuous co do zasady są czasami zaprzeszłymi, jednak w bardziej ogólnym zestawieniu, najlepiej pasują do kategorii czasów przeszłych. Spójrz na zestawienie najważniejszych informacji na temat każdego z czasów przeszłych w języku angielskim.
Past simple
Budowa
| osoba + czasownik w II formie |
| I spoke. |
Czasowniki w tym czasie są regularne i nieregularne. Czasowniki regularne stworzysz poprzez dodanie końcówki -ed. Czasowniki nieregularne wymagają trochę więcej trudu i nauki. Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na ten temat, zajrzyj do tego artykułu. Trzecia forma czasownika pojawi się tylko w zdaniach twierdzących.
Kiedy chcesz zadać pytanie, użyj czasownika posiłkowego did, a tworząc zdanie przeczące didn’t (formę tę tworzysz przy użyciu przeczenia not). W zdaniach twierdzących nie używaj operatora.
Wybierz ten czas, kiedy chcesz powiedzieć o:
- sytuacjach, które miały miejsce w określonym momencie w przeszłości
- sytuacjach zakończonych w przeszłości
- nawykach i innych powtarzalnych czynnościach z przeszłości.
W jaki sposób wyrazić go w języku polskim?
Kluczowe tutaj jest rozróżnienie między czynnościami dokonanymi i niedokonanymi. Czasu past simple używamy, żeby mówić o czynnościach dokonanych, czyli takich, które zakończyły się w przeszłości. W języku polskim koncept ten oddaje aspekt dokonany czasownika. I packed my suitcase przetłumaczysz więc jako “Spakowałam moją walizkę”, a nie “Pakowałam moją walizkę”. Z tego zdania wynika, że moja walizka jest już spakowana. Pamiętaj, że zawsze z pomocą idą ci typowe wyrażenia. W tym czasie często używa się słów takich jak ago (temu) i last (zeszły). Możesz też podawać konkretne daty w przeszłości. Określony czas jest ważnym elementem past simple. Dobrze jest opanować ten czas do perfekcji, ponieważ past simple jest najczęściej używanym czasem przeszłym. Więcej informacji znajdziesz w artykule poświęconym czasowi past simple. Ten artykuł, jak i cała seria artykułów gramatycznych, powstał w oparciu o obserwacje, wiedzę zdobywaną latami na studiach i kursach, rozmowy z najlepszymi i w końcu wielogodzinne dyskusje z załogą Taalhammera. Możesz więc mieć pewność, że jesteś w dobrych rękach.
Inteligentny system powtórek to zasługa algorytmu Spaced Repetition, dzięki któremu twoja nauka jest jeszcze bardziej efektywna.
Przykładowe zdania w czasie past simple
| Angielski | Polski |
|---|---|
| When he arrived it was still before 5 o’clock. | Kiedy przybył na miejsce, było jeszcze przed godziną piątą. |
| We were late to the wedding. | Spóźniliśmy się na ślub. |
| Did you go to the dentist before dinner? | Czy byłeś u dentysty przed kolacją? |
| We met years before you were born. | Poznaliśmy się wiele lat przed twoimi narodzinami. |
Past continuous
Budowa
| osoba + to be + czasownik + -ing |
| I was singing. |
Past continuous tworzymy za pomocą trzech elementów. Z doświadczenia wiem, że w tym czasie uczniowie często zapominają o odmienionym czasowniku to be, chociaż z pewnością wiesz, że należy go użyć, bo taka sama zasada jest w czasie present continuous. Dla przypomnienia, tak wygląda odmiana czasownika to be w czasie przeszłym:
| Angielski | Polski |
|---|---|
| I was | Ja jestem |
| You were | Ty jesteś |
| He/She/It was | On/Ona/Ono jest |
| We were | My jesteśmy |
| You were | Wy jesteście |
| They were | Oni są |
Wybierz ten czas, kiedy chcesz powiedzieć o:
- sytuacjach, które działy się w przeszłości
- sytuacjach, które zostały przerwane przez inną, krótszą czynność
- dwóch lub więcej czynnościach, które odbywały się w przeszłości w tym samym czasie.
W jaki sposób wyrazić go w języku polskim?
Podobnie jak w przypadku czasu past simple, kluczowe będzie dla nas pojęcie „niedokonany”. Czasu past continuous używamy, żeby opowiadać o wszystkich sytuacjach, które działy się w jakimś momencie w przeszłości lub przedziale czasowym. Czy to znaczy, że się nie zakończyły? Niekoniecznie, po prostu nie jest to dla ciebie istotna informacja. W języku polskim, aby najlepiej oddać istotę tego czasu, użyjesz aspektu niedokonanego czasownika. Zdanie We were packing our suitcases przetłumaczysz więc jako “Pakowaliśmy nasze walizki”. Czy walizki są spakowane? Nie wiadomo. Z tego zdania wynika jedynie, że jakiś czas w przeszłości spędziliśmy, pakując walizki, nie obchodzi cię więc efekt, tylko proces. Więcej informacji znajdziesz w artykule poświęconym czasowi past continuous.
Przykładowe zdania w czasie past continuous
| Angielski | Polski |
|---|---|
| My kids were playing when I was reading. | Moje dzieci bawiły się, gdy ja czytałem. |
| He wasn’t paying attention when I was talking. | Nie zwracał uwagi, kiedy mówiłem. |
| My parents weren’t watching TV when I came home. | Moi rodzice nie oglądali telewizji, kiedy wróciłem do domu. |
| Were you ironing when you burnt yourself? | Czy prasowałeś, kiedy się poparzyłeś? |
Past perfect simple
Budowa
| osoba + had + czasownik w III formie |
| I had spoken. |
Past perfect tworzymy przy pomocy tych trzech elementów. Pamiętaj, że w przypadku czasowników regularnych wystarczy, że dodasz końcówkę -ed, natomiast czasowniki nieregularne mają trzy (zazwyczaj) różne formy, które musisz zapamiętać. Na szczęście bywa i tak, że druga i trzecia forma (czyli tak zwany past participle) są takie same.
Wybierz ten czas, kiedy chcesz powiedzieć o:
- czynnościach, które wydarzyły się przed inną czynnością w przeszłości (wyrażoną w past simple lub w past continuous)
- sytuacjach, w których widać związek między przeszłością i dalszą przeszłością.
W jaki sposób wyrazić go w języku polskim?
Jak już wspomniałam, past perfect to czas zaprzeszły. Czasu past perfect używamy, kiedy chcemy podkreślić zależność między dalszą a bliższą przeszłością. Zdanie składa się z czasownika posiłkowego had i czasownika głównego. Akurat w przypadku tego czasu, język polski kiedyś oferował nam dokładnie ten sam koncept, czyli czas zaprzeszły. Obecnie używamy czasu zaprzeszłego bardzo rzadko, np. mówiąc: powinienem był, powinnam była. Czas past perfect tłumaczymy na język polski, używając zwykłego czasu przeszłego, a żeby podkreślić chronologię wydarzeń, używamy słów takich jak zanim (before), albo po tym jak (by the time). Często zestawiamy ten czas w jednym zdaniu z czasem past simple, np. Before I went to work, I had eaten breakfast, czyli “Zanim poszłam do pracy, zjadłam śniadanie” albo z czasem past continuous, np. Before I was teaching at the school, I had worked at the bank, czyli “Zanim uczyłam w szkole, pracowałam w banku”. Więcej informacji znajdziesz w artykule poświęconym czasowi past perfect.
Przykładowe zdania w czasie past perfect simple
| Angielski | Polski |
|---|---|
| I had gone there before they called me. | Poszedłem tam, zanim do mnie zadzwonili. |
| After you had bought this book, I borrowed it from you. | Po tym, jak kupiłeś tę książkę, pożyczyłem ją od ciebie. |
| Had she been to LA before? | Czy była wcześniej w Los Angeles? |
| They hadn’t seen such a pretty child before. | Nie widzieli wcześniej tak ładnego dziecka. |
Past perfect continuous
Budowa
| osoba + had + been + czasownik + -ing |
| I had been speaking. |
Past perfect continuous tworzymy podobnie jak present perfect continuous.
Wybierz ten czas, kiedy chcesz powiedzieć o:
- tzw. czynnościach “zaprzeszłych”, które trwały w przeszłości, zanim wydarzyła się inna czynność, także w przeszłości.
W jaki sposób wyrazić go w języku polskim?
Czas past perfect continuous to czas zaprzeszły ciągły i ma taki sam przekaz jak zwykły past perfect, w tym przypadku jednak czynność, która miała miejsce przed inną czynnością z przeszłości, była ciągła – czyli trwała (a nie wydarzyła się). Znów wracamy do kwestii aspektu dokonanego i niedokonanego. Możesz na przykład powiedzieć np. We had been going out for one year before he proposed, czyli “Chodziliśmy ze sobą dwa lata zanim się oświadczył”. Więcej informacji znajdziesz w artykule poświęconym czasowi past perfect continuous.
Przykładowe zdania w czasie past perfect continuous
| Angielski | Polski |
|---|---|
| Back then I had been dating that Italian guy. | Wtedy spotykałam się z tym Włochem. |
| Had she been crying when you found her? | Czy płakała, kiedy ją znalazłeś? |
| They hadn’t been fighting. | Oni nie walczyli. |
| He had been washing the dishes. | Zmywał naczynia. |
Used to i would
Budowa
| osoba + used to / would + czasownik |
| I used to speak. / I would speak. |
Zwróć uwagę na to, że konstrukcja used to, gramatycznie zachowuje się jak czas past simple, to jest pytania i przeczenia stworzysz za pomocą czasownika posiłkowego did i didn’t, np. Did you use to oversleep (czasownik w formie podstawowej) for school as a teenager?, czyli “Czy zasypiałeś do szkoły jako nastolatek?”.
Wybierz te konstrukcje kiedy chcesz powiedzieć o:
- zwyczajach/czynnościach rutynowych z przeszłości
- sytuacjach z przeszłości, które nie są już aktualne.
W jaki sposób wyrazić je w języku polskim?
Jako że obie te konstrukcje służą do mówienia o rutynach z przeszłości, w języku polskim możemy poradzić sobie z nimi, używając słowa “zwykłam/zwykłem”. Jest to jednak nieco archaiczne wyrażenie, dlatego drugą opcją jest dodanie słowa “kiedy”, “dawniej” lub innego, które podkreśli, że sytuacja się zmieniła. Między used to i would jest drobna różnica, a więcej informacji na ten temat znajdziesz w artykule poświęconym konstrukcji used to i would. Przeczytaj ten artykuł, żeby już zawsze używać odpowiedniej formy.
Przykładowe zdania z konstrukcją used to i would
| Angielski | Polski |
|---|---|
| As a child I used to be more athletic. | Jako dziecko byłem bardziej wysportowany. |
| When I was younger I would run at the park every day. | Kiedy byłem młodszy, codziennie biegałem w parku. |
| Did you use to live here? | Mieszkałeś tu kiedyś? |
| He didn’t use to be this grumpy. | Kiedyś nie był taki zrzędliwy. |
Czasy przeszłe po angielsku – jak je opanować?
W tym artykule znajdziesz najważniejsze informacje o czasach przeszłych w języku angielskim. Dowiesz się jak budować zdania oraz jak oddać istotę każdego z czasów w języku polskim. Zaprezentowana wiedza jest skrupulatnie zebrana i przekazana w najbardziej klarowny sposób. Teoria, a praktyka to jednak dwie zupełnie różne rzeczy.
W Taalhammerze stawiamy na naukę kontekstową, na podstawie całych zdań. Taka metoda przynosi najlepsze efekty, ponieważ uczysz się nie tylko pojedynczych słów, ale całych zdań i konkretnych sytuacji. Dodatkowym atutem jest możliwość spersonalizowania treści, na podstawie których będziesz się uczyć. Analizując postępy uczniów, zauważyliśmy, że nauka na podstawie własnych przykładów przynosi im o wiele lepsze efekty. Właśnie dlatego, jeśli nadal masz wątpliwości, który czas przeszły najlepiej odda to, co chcesz powiedzieć, wypróbuj kurs języka angielskiego Taalhammera i poznaj czasy przeszłe.