Czasowniki nieregularne w języku angielskim – tabele wraz z odmianą

Czasowniki nieregularne poznałam na dość wczesnym etapie nauki języka angielskiego w szkole podstawowej. Może nawet zbyt wczesnym, bo dobrze pamiętam, jak recytowałam trzy formy czasowników, a nawet nie wiedziałam, kiedy mogę ich użyć. Mimo to cieszę się, że nauczyłam się ich na pamięć jak rymowanki w tak młodym wieku, bo teraz wszystkie formy mam gdzieś głęboko w pamięci i nie muszę się zbytnio wysilać, żeby ich użyć. Z kolei moja siostra, która uczyła się angielskiego później i na własną rękę, dalej czasami rzuca formami takimi jak “readed” lub “goed”, które oczywiście są niepoprawne, ale dla niej brzmią bardziej naturalnie. 

W tym artykule zebrałam całą wiedzę dotyczącą czasowników nieregularnych w języku angielskim. Bazując na wieloletnim doświadczeniu w nauczaniu, przygotowałam podział czasowników według schematu odmiany, tak, żeby nauka była szybka i przyjemna. Nie znajdziesz więc tutaj podziału alfabetycznego, jednak w każdej tabeli czasowniki będą podane w kolejności alfabetycznej. Kiedy powtarzasz czasowniki odmieniające się na tej samej zasadzie, np. kiedy wszystkie trzy formy są takie same, uczysz się kontekstowo i skojarzeniowo. Ta metoda przynosi najlepsze i najbardziej długotrwałe efekty, a ponadto jest lubiana przez osoby uczące się angielskich irregular verbs. Tabele obejmują zarówno najczęściej używane czasowniki pojawiające się w codziennych rozmowach, jak i te mniej znane. Tekst ten skierowany jest dla początkujących i bardziej zaawansowanych uczniów języka angielskiego.

Co znajdziesz w artykule?

W tym tekście nie znajdziesz jednej listy z odmianą, a raczej zestawienie list z omówieniem podobieństwa między czasownikami w tej grupie. W pierwszej kolumnie znajdziesz I formę czasownika. Jest to tzw. bezokolicznik. Ta podstawowa forma jest bazą do tworzenia innych wariacji, np. czasownika z końcówkę -ing lub -ed, ale oczywiście możesz jej używać też w czasie present simple. Druga kolumna to forma czasownika używana w czasie przeszłym past simple. W trzeciej kolumnie znajdują się czasowniki w trzeciej formie, tzw. past participle. Przydadzą ci się one na przykład do tworzenia czasu present perfect lub strony biernej. Jeśli nie pamiętasz jak używać tej konstrukcji, przeczytaj artykuł o stronie biernej.  Past participle możesz też używać jako imiesłowu przymiotnikowego biernego; odpowiada on na pytanie “jaki?”, np. read – przeczytany, split – podzielony. W kolejnej kolumnie znajdziesz polskie znaczenie podstawowej formy czasownika, czyli bezokolicznika, a w ostatniej kolumnie, przykładowe zdanie z użyciem danego czasownika w jednej z form.

Grupy

Takie same trzy formy

Na zachętę zaczniemy od najmilszej grupy, a więc od czasowników, które mają takie same formy.

Angielski			Polski
I forma	II forma	III forma	tłumaczenie
bet	bet	bet	zakładać się
bid	bid	bid	licytować
broadcast	broadcast	broadcast	transmitować
burst	burst	burst	wybuchać
cast	cast	cast	rzucać (klątwę)
cost	cost	cost	kosztować
cut	cut	cut	ciąć
fit	fit	fit	pasować
forecast	forecast	forecast	przewidywać
hit	hit	hit	uderzać
hurt	hurt	hurt	ranić
let	let	let	pozwalać
put	put	put	kłaść
rid	rid	rid	pozbyć się
set	set	set	ustawiać
shed	shed	shed	pozbyć się
shut	shut	shut	zamykać
split	split	split	rozdzielić
spread	spread	spread	rozprzestrzeniać
upset	upset	upset	zmartwić (kogoś)

Taka sama II i III forma

W ramach tej grupy możemy dokonać jeszcze innego podziału, mianowicie na 3 podgrupy:

Końcówka “-t”

Angielski			Polski
I forma	II forma	III forma	tłumaczenie
bend	bent	bent	zginać
build	built	built	budować
burn	burnt/burned	burnt/burned	palić
creep	crept	crept	skradać się
deal	delt	delt	zajmować się
dream	dreamt/dreamed	dreamt/dreamed	śnić/marzyć
feel	felt	felt	czuć
get	got	got	dostać
keep	kept	kept	trzymać
learn	learnt/learned	learnt/learned	uczyć (się)
leave	left	left	zostawiać/wyjeżdżać
lend	lent/leaned	lent/leaned	pożyczać (od kogoś)
light	lit	lit	zapalać
lose	lost	lost	gubić
mean	meant	meant	znaczyć
meet	met	met	spotykać
shoot	shot	shot	strzelać
sit	sat	sat	siadać
sleep	slept	slept	spać
send	sent	sent	wysyłać
spell	spelt/spelled	spelt/spelled	literować
spend	spent	spent	wysyłać
weep	wept	wept	płakać

Końcówka “-ght”

Angielski			Polski
I forma	II forma	III forma	tłumaczenie
buy	bought	bought	kupować
bring	brought	brought	przynosić
catch	caught	caught	łapać
fight	fought	fought	walczyć
seek	sought	sought	szukać
teach	taught	taught	uczyć (kogoś)
think	thought	thought	myśleć

W przypadku tej grupy trudnością może być nie tylko skomplikowana pisownia, ale też wymowa. Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na temat fonetyki języka angielskiego, koniecznie przeczytaj nasz artykuł o alfabecie IPA. Udzielamy w nim praktycznych rad jak nauczyć się wymawiać angielskie dźwięki spółgłoskowe i samogłoskowe. O ile fonetyka języka angielskiego różni się od fonetyki języka polskiego, żeby uprościć sobie naukę, końcówkę “-ought” lub “aught” można wymówić jak polskie “ot”. Strach przed mówieniem w obcym języku to bardzo naturalna sprawa. Więcej na ten temat znajdziesz w tym artykule jak pokonać lęk podczas mówienia. Nie daj się jednak, nawet jeśli czujesz, że twoja wymowa nie jest idealna. To naprawdę nie ma takiego dużego znaczenia.

Końcówka “-d”

Angielski			Polski
I forma	II forma	III forma	tłumaczenie
feed	fed	fed	karmić
find	found	found	znaleźć
have	had	had	mieć
hear	heard	heard	słyszeć
hold	held	held	trzymać
lead	led	led	prowadzić
pay	paid	paid	płacić
read	read	read	czytać
say	said	said	mówić
sell	sold	sold	sprzedawać
stand	stood	stood	stać
tell	told	told	mówić
understand	understood	understood	rozumieć

Dokonywanie jeszcze dokładniejszych analiz i podziałów i tworzenie kolejnych tabelek, mogłoby tylko zamieszać ci dodatkowo w głowie, ale mimo to warto zwrócić uwagę na niektóre czasowniki i dodatkowe schematy wewnątrz tej tabeli. Spójrz na czasowniki say i pay, sell i tell oraz stand i understand i zobacz, że te pary odmieniają się identycznie. W Taalhammerze znajdziesz funkcję tworzenia własnych zestawów do nauki. Dzięki niej możesz zestawiać czasowniki nieregularne według własnych upodobań i potrzeb. Być może na twojej liście te cztery czasowniki pojawią się bezpośrednio obok siebie?

Końcówka “-en” w III formie

Kolejna grupa opiera się na zasadzie, że wszystkie czasowniki w ostatniej formie kończą się na zbitkę “-en”.

Angielski			Polski
I forma	II forma	III forma	tłumaczenie
be	was/were	been	być
beat	beat	beaten	bić
bite	bit	bitten	gryźć
break	broke	broken	łamać/psuć
choose	chose	chosen	wybierać
drive	drove	driven	prowadzić samochód
eat	ate	eaten	jeść
forget	forgot	forgotten	zapominać
fall	fell	fallen	upadać
forbid	forbade	forbidden	zakazywać
forgive	forgave	forgiven	przebaczać
freeze	froze	frozen	zamarzać
give	gave	given	dawać
hide	hid	hidden	chować
ride	rode	ridden	jeździć
rise	rose	risen	wstawać/wzrastać
see	saw	seen	widzieć
shake	shook	shaken	trząść
speak	spoke	spoken	mówić
steal	stole	stolen	kraść
take	took	taken	brać
wake	woke	woken	budzić
write	wrote	written	pisać

Zauważ, że często w III formie czasownik wraca w pewnym sensie do I formy, np. w przypadku czasownika give, w drugiej formie zachodzi zmiana “i” na “a” (gave), a w ostatniej, wracamy do podstawowej formy i do niej dodajemy końcówkę “-en” (given).

Czasowniki w tej grupie mają zupełnie inną III formę czasownika. Jak wiesz, trzecia forma przydaje się do tworzenia czasów perfect. Zapamiętaj więc dobrze te czasowniki, a jeśli nie do końca pamiętasz czasy perfect, zajrzyj do tego artykułu.

Grupa “i” – “a” – “u”

Kolejna dość krótka grupa opiera się na wymianie litery “i” w podstawowej formie na literę “a” w II formie i literę “u” w III formie.

Angielski			Polski
I forma	II forma	III forma	tłumaczenie
begin	began	begun	zaczynać
drink	drank	drunk	pić
ring	rang	rung	dzwonić
sing	sang	sung	śpiewać
sink	sank	sunk	tonąć
spring	sprang	sprung	skakać
swim	swam	swum	pływać

Grupa “i” – “u” – “u”

Ta grupa bardzo przypomina poprzednią, jednak jest jeszcze łatwiejsza, bo druga i trzecia forma są w niej takie same.

Angielski			Polski
I forma	II forma	III forma	tłumaczenie
dig	dug	dug	kopać
hang	hung	hung	wieszać
spin	spun	spun	obrócić się
stick	stuck	stuck	przykleić
sting	stung	stung	użądlić
strike	struck	struck	uderzać
swing	swung	swung	huśtać się

Wymiana “e” na “wn”

W tej grupie wymieniamy “e” z drugiej formy na “wn” w trzeciej formie.

Angielski			Polski
I forma	II forma	III forma	tłumaczenie
blow	blew	blown	dmuchać
draw	drew	drawn	rysować
fly	flew	flown	latać
grow	grew	grown	rosnąć
know	knew	known	wiedzieć
mow	mowed	mown	kosić
overthrow	overthrew	overthrown	pokonywać
show	showed	shown	pokazywać
throw	threw	thrown	rzucać
withdraw	withdrew	withdrawn	wycofać

Zwróć uwagę na czasowniki withdraw i overthrow. Są one stworzone poprzez dodanie przedrostka do istniejących już czasowników “draw” i “throw”. Z racji, że ludzie uwielbiają słowotwórstwo, takich angielskich czasowników jest mnóstwo. Pamiętaj, że nawet jeśli znaczeniowo dwa czasowniki nie mają ze sobą nic wspólnego (tak jak w przypadku “draw” i “withdraw”) to możesz inspirować się podobieństwami w odmianie, ponieważ zazwyczaj, będą odmieniać się według tego samego schematu.

Kiedy uczysz się tak dużej ilości materiału, który nie ma ze sobą nic wspólnego, bo nie są to na przykład słowa i zwroty związane z podróżowaniem, tylko bardzo różne czasowniki w trzech formach, warto zastanowić się jak się tego wszystkiego nauczyć. W takiej sytuacji bardzo skuteczna może okazać się metoda storytellingu, która polega na budowaniu historyjek, bazując na słownictwie, którego chcesz się nauczyć. W przypadku czasowników nieregularnych, może to być właściwie jakakolwiek historia w czasie przeszłym. Im bardziej szalona tym łatwiej ją zapamiętasz!

Pozostałe czasowniki

Oczywiście nie da się dopasować wszystkich czasowników do powyższych kategorii. Być może byłoby to możliwe, gdyby przyjąć inny podział, jednak grupa “pozostałe czasowniki” zawsze będzie istniała. Część tej grupy to czasowniki, w których każda z form jest inna. Zapamiętywanie tego słownictwa jednak nie powinno przysporzyć ci zbyt wiele problemu. Większość z tych słówek jest ci znana i z pewnością już się nimi posługujesz. 

Angielski			Polski
I forma	II forma	III forma	tłumaczenie
become	became	become	stać się
come	came	come	przyjść
do	did	done	robić
go	went	gone	iść
make	made	made	robić
run	ran	run	biec
win	won	won	wygrać

Ponownie warto zwrócić uwagę na małe podobieństwa wewnątrz grupy, spójrz na parę “do” i “go”  w formie podstawowej i w past participle (done–gone).

Uważaj na czasownik “do”. Jego druga forma jest operatorem w czasie past simple, więc będziesz jej potrzebował bardzo często. Przeczytaj artykuł o czasie past simple i pamiętaj o operatorze “did”. 

Jak nauczyć się czasowników nieregularnych w angielskim?

Nauka angielskiego, a konkretniej mówiąc, angielskiej gramatyki, bez trzech form czasowników nieregularnych nie istnieje. Już na dość wczesnym etapie, bo kiedy poznajemy czas past simple, przydają nam się czasowniki z drugiej kolumny tabelki. Najlepiej jednak od razu opanować wszystkie trzy formy. Powyższy artykuł pomoże ci zapamiętać tzw. irregular verbs, a zestawienie wynikające ze schematów, według których czasowniki się odmieniają, sprawi, że nauka będzie bardziej przyjemna. Samo przeczytanie listy czasowników nieregularnych w języku angielskim nie wystarczy. Żeby osiągnąć płynność w ich używaniu, musisz ćwiczyć. Z pomocą przychodzi ci Taalhammer, a dokładniej funkcja indywidualnego doboru słownictwa, które cię interesuje. W aplikacji online możesz sam tworzyć zestawy zawierające słówka, które faktycznie ci się przydadzą, lub po prostu skupić się na tych, które są ci jeszcze obce. Dzięki temu nie będziesz marnować czasu. 

Kilka praktycznych rad

Co jednak zrobić, żeby ułatwić sobie zadanie?

• sprawdź jaki sposób powtórek najbardziej do ciebie przemawia. Niektórzy wolą przepisywać słowa ręcznie, inni muszą powiedzieć je na głos, jeszcze innym wystarcza czytanie w myślach. Najlepiej wykorzystaj wszystkie sposoby, a na dodatek skorzystaj z pomocy aplikacji Taalhammer. Aby zdobyć informacji na temat zapamiętywania słówek w języku angielskim, sięgnij po ten artykuł.
• przekształcaj zdania. Wypróbuj taką grę: otwórz jakąkolwiek książkę/gazetę/stronę internetową w języku angielskim i spójrz na pierwsze lepsze zdanie. Następnie przekształć je tak, żeby użyć wszystkich trzech form czasownika. Jeśli nie masz nic pod ręką, skorzystaj z piosenek, które z pewnością siedzą ci w głowie. Pierwsza piosenka, która przyszła mi do głowy to “Man, I feel like a woman” Shania Twain. Czasownik “feel” zamieniam na “felt” w czasie przeszłym i powstaje mi nowy tytuł “Man, I felt like a woman”. Mogę też pobawić się w stworzenie czasu perfect i powiedzieć, “Man, I’ve felt like a woman”. Takie ćwiczenie przynosi niesamowite efekty. Uczenie się za pomocą piosenek to świetna metoda, bo w ogóle nie czujesz, że się uczysz. Tak samo jest w przypadku uczenia się z filmów i seriali.
• otaczaj się czasownikami nieregularnymi. Stara metoda karteczek nigdy nie zawodzi. Przyklejaj karteczki w miejscach w domu, w których spędzasz najwięcej czasu. To z pewnością skłoni cię do powtórek co najmniej kilka razy w ciągu dnia.