Past Perfect (czas zaprzeszły dokonany) – budowa, zastosowanie, przykłady

Jakiś czas temu rozmawiałam na Skypie z moją przyjaciółką z Barcelony. Ja nie znam hiszpańskiego, a ona polskiego, więc siłą rzeczy rozmawiałyśmy po angielsku. Jako, że byłam właśnie po nieudanej rozmowie o pracę potrzebowałam się wygadać. Mniej więcej po 10 minutach mojego monologu Alicia przerwała mi i powiedziała, że zupełnie nie nadąża za chronologią wydarzeń. Zrozumiałam wtedy, że widocznie nie kojarzy czasu past perfect, który stanowił filar mojej opowieści. W emocjach cofałam się bowiem do różnych okoliczności sprzed rozmowy, a sama rozmowa przecież też była w przeszłości.

Past perfect to czas zaprzeszły. Sama nazwa, mimo że jest mówiąca, może zniechęcić do nauki. Przeanalizowaliśmy jednak wspólnie w Taalhammerze wiele przykładów i sytuacji, w których użyty został ten czas i solidnie go przedyskutowaliśmy i wniosek był jeden: past perfect to tak naprawdę bardzo prosty w użyciu i intuicyjny czas. Używamy go w bardzo konkretnych sytuacjach, dlatego jego znajomość nie jest konieczna. Past perfect urozmaica naszą wypowiedź, ale możemy poradzić sobie bez niego. Obecnie w języku polskim nie ma takiego czasu, ale kiedyś funkcjonował na porządku dziennym. Teraz, żeby podkreślić chronologię wydarzeń, w języku polskim wystarczą nam typowe określenia “zanim”, “przed”, “po”- dokładnie te same, których użyjemy w języku angielskim. Mówiąc o tym czasie, będziemy wracać do czasu past simple. Jeśli go słabo pamiętasz, przypomnij sobie, jak go używamy, klikając w link.

Do dzieła!

Zastosowanie czasu past perfect

Czas past perfect to czas zaprzeszły. Jak sama nazwa wskazuje, używamy go, żeby mówić o czynnościach, które działy się przed jakąś inną czynnością, która też miała miejsce w przeszłości. Zawsze powtarzam moim uczniom, że żeby dobrze zrozumieli ten czas, muszą wyobrazić sobie daną sytuację i zastanowić się, jaka jest logiczna kolejność występowania czynności w zdaniu. Spójrz na przykłady.

Angielski	Polski
I read that book you had told me about that.	Przeczytałam tę książkę, którą mi poleciłeś.
Before he left, he had closed the door.	Zanim wyszedł, zamknął drzwi.
She came to the party although she had not been invited.	Przyszła na imprezę, chociaż nie została zaproszona.
It started raining after we had gone out for dinner.	Po tym, jak wyszliśmy na obiad, zaczęło padać.
After they had listened to the song, they went back to work.	Po tym, jak wysłuchali piosenkę, wrócili do pracy.

Spójrz ponownie na przykłady i zwróć uwagę na tę logiczną kolejność. “I read the book you had told me about”, czyli “Przeczytałam tę książkę, którą mi poleciłeś”. 

Co musiało wydarzyć się najpierw? Oczywiście, wszystko jest możliwe, ale bardziej logiczna kolejność jest taka, że najpierw ktoś polecił mi książkę, a dopiero potem ją przeczytałam. Dlatego właśnie ta część zdania (you had told me about) jest w czasie past perfect, żeby podkreślić dodatkowo chronologię wydarzeń.

Jak w każdym czasie, tak samo w past perfect, mamy typowe wyrażenia, które mają zwrócić naszą uwagę na to, że może powinniśmy użyć tego czasu. Są to: 

Angielski	Polski
before	przed (tym jak)
Before I went to Spain I hadn’t started learning Spanish.	Przed tym, jak pojechałem do Hiszpanii, nie zacząłem uczyć się hiszpańskiego..
after	po (tym jak)
After she had called her mother she went to bed.	Po tym, jak zadzwoniła do matki, poszła spać.
by the time	zanim
By the time his sister arrived at the concert, it had finished.	Zanim jego siostra dotarła na koncert, ten już się skończył.

Te trzy wyrażenia jeszcze dobitniej podkreślają, która czynność wydarzyła się najpierw. Ponownie zastanówmy się nad logiczną kolejnością. “By the time his sister arrived at the concert, it had finished”, czyli “Zanim jego siostra dotarła na koncert, ten już się skończył”. Najpierw skończył się koncert, a dopiero potem ona na niego dotarła, stąd druga część zdania, “it had finished”, jest w czasie past perfect. Oczywiście, gdyby siostra dotarła na koncert przed końcem, moglibyśmy powiedzieć “His sister had arrived at the concert by the time it finished”, czyli “Jego siostra dotarła na koncert, zanim ten się skończył”. Wszystko zależy od sytuacji, w jakiej się znaleźliśmy i co tak naprawdę chcemy powiedzieć. Z kolei na mojej rozmowie o pracę przypomniałam sobie, że nie zamknęłam drzwi. Logiczna chronologia jest więc taka, że najpierw nie zamknęłam drzwi, a potem sobie o tym przypomniałam. Kiedy opowiadałam o tym przyjaciółce powiedziałam: “I realised I hadn’t locked the door”.

Tak jak przy poznawaniu innych czasów w języku angielskim, bardzo ważne jest, żeby wszystkie wyżej wymienione zasady ułatwiły ci naukę, a nie utrudniały ją. Gramatyka jest elastyczna, jedno zdanie możesz powiedzieć na wiele sposobów. Powyższe przykłady to były zdania w czasie past perfect i past simple. Dzięki temu łatwiej było nam się zorientować, że jest konieczność użycia czasu zaprzeszłego. Spójrz jednak na takie zdanie: “I had never been there before”, czyli “Nigdy wcześniej tam nie byłem”. Skąd tutaj nagle czas past perfect? Po polsku idealnie sprawdza nam się tutaj słowo “wcześniej”, a więc “przedtem”. Jak widać w języku polskim też mamy struktury zaprzeszłe, a nawet o tym nie wiemy! To, czy gramatyki w ogóle warto się uczyć często stanowi temat rozmów wśród załogi Taalhammera. Jeśli interesuje cię ten temat, zajrzyj do naszego artykułu i daj znać w komentarzu, czy się z nim zgadzasz. Żeby jeszcze łatwiej i naturalniej przychodziło ci używanie tego czasu, ucz się go analizując zdania w odpowiednim kontekście. Takie rozwiązanie oferuje aplikacja Taalhammer.

Budowa past perfect

W budowie czas past perfect przypomina present perfect. Jeśli chcesz przypomnieć sobie ten czas, kliknij w link. Zdania tworzymy za pomocą osoby, operatora “had” i czasownika w trzeciej formie. Dużym ułatwieniem jest to, że nie ma żadnych wyjątków, czas ten buduje się tak samo w każdej osobie.

osoba + had + czasownik w 3-ciej formie

Angielski	Polski
I couldn’t go home because I had lost my keys.	Nie mogłam iść do domu, bo zgubiłam klucze.
You talked to the man you had met earlier.	Rozmawiałaś z facetem, którego poznałaś wcześniej.
She didn’t go to university because she hadn’t applied.	Nie poszła na studia, bo nie aplikowała.
Before we came back home, it rained heavily.	Zanim wróciliśmy do domu, padał intensywny deszcz.
If I had known you before, we would be together now.	Gdybym cię znał wcześniej, bylibyśmy teraz razem.

Pytania w past perfect

Kiedy tworzymy pytania, zamieniamy kolejnością w zdaniu operator “had” i osobę, a na końcu dodajemy czasownik w trzeciej formie, tzw. past participle.

HAD + osoba + czasownik w 3-ciej formie

Angielski	Polski
Had you been to France before we went there together?	Czy byłeś we Francji, zanim pojechaliśmy tam razem?
Had she left when you got there?	Czy ona wyszła, kiedy tam przyszedłeś?
Had they worked here before 2020?	Czy oni pracowali tu przed 2020 rokiem?
Had it stopped snowing when you went for a walk?	Przestało padać, kiedy wyszłaś na spacer?

Przeczenie w past perfect

Podobnie jak w innych już znanych ci czasach, w past perfect w przeczeniu do operatora “had”dodajemy  słówko “not”. Bardzo często będziemy posługiwać się skróconą formą:

had + not = hadn’t

W przeczeniach wracamy do kolejności wyrazów ze zdania oznajmującego:

osoba + HADN’T +  czasownik w 3-ciej formie

Angielski	Polski
I had never been there before.	Nigdy wcześniej tam nie byłem.
Her best friend hadn’t called her before 11.	Jej najlepsza przyjaciółka nie zadzwoniła przed 11.
They hadn’t eaten in a restaurant before today.	Do dzisiaj nigdy nie jedli w restauracji.
We hadn’t spoken to the boss before we were fired.	Nie rozmawialiśmy z szefem przed tym, jak zostaliśmy zwolnieni.

Czy past perfect simple i past perfect to ten sam czas? 

Past perfect i past perfect simple to ten sam czas. “Simple” oznacza “prosty”. Dłuższej nazwy (czyli past perfect simple) używamy, żeby rozróżnić ten czas od czasu past perfect continuous, czyli zaprzeszłego ciągłego. 

Jak najlepiej nauczyć się używać czasu past perfect?

Czas past perfect urozmaici twoją wypowiedź, dzięki niemu możesz w pełni zrealizować jakąś myśl, bez uciekania się do tłumaczenia opisowego. W bardziej opisowym sposobie komunikacji nie ma jednak nic złego, pamiętaj, chodzi o to żeby przekazać swoją myśl, poprawność gramatyczna to tylko bonusowe punkty. Po wielu rozmowach na temat gramatyki, a zwłaszcza czasów utwierdziliśmy się w przekonaniu, że nauka kontekstowa, uczenie się poprzez analizowanie gotowych zdań, jest najlepszym możliwym sposobem jeśli potrzebujesz przećwiczyć zagadnienia gramatyczne. Bardzo dobrze sprawdza się też metoda komunikacyjna, która zakłada, że kiedy uczysz się nowego języka musisz mówić, mówić i jeszcze raz mówić. W Taalhammerze sprawdziliśmy tę metodę na własnej skórze. Jeśli chcesz poćwiczyć użycie tego czasu, Taalhammer to prawie nieograniczone źródło wiedzy. W naszej aplikacji możesz ćwiczyć ten czas na przykładzie zdań oraz całych tekstów i nagrań. 

Ćwiczenia – past perfect

1. Wstaw w luki “before” (przed tym, jak) lub “after” (po tym, jak).

1. __________ I arrived at the party, Sarah had already left.
2. __________ they had finished their dinner, they went for a walk.
3. He had already completed his homework __________ his parents came home.
4. She had read the book ________ the movie was released.
5. __________ he had studied for hours, he finally took a break.
6. __________ the storm hit, we had already secured all the windows.
7. They had booked their flight tickets _______ the prices went up.
8. ________ he had checked his email, he realised he had missed an important message.
9. She had cleaned the house _________ her guests arrived.
10. _________ the concert started, the band had already finished their soundcheck.

2.  Przetłumacz na polski

Angielski	Polski
Had you finished your work before the deadline?
She hadn’t eaten breakfast before she went to work.
We hadn’t expected the meeting to be cancelled at the last minute.
She hadn’t received the package before she went on holiday.
Had the kids finished their homework before they went to play outside?
Had you ever travelled to Europe before your recent trip?
They hadn’t realised they had lost their keys until they got home.
Had he visited that museum before he moved to a new city?
We hadn’t seen each other in years before we met in a grocery store.
Had they already left for the airport when you called them?

Klucz odpowiedzi

1. Wstaw w luki “before” (przed tym, jak) lub “after” (po tym, jak).

1. Before I arrived at the party, Sarah had already left.
2. After they had finished their dinner, they went for a walk.
3. He had already completed his homework before his parents came home.
4. She had read the book before the movie was released.
5. After he had studied for hours, he finally took a break.
6. Before the storm hit, we had already secured all the windows.
7. They had booked their flight tickets before the prices went up.
8. After he had checked his email, he realised he had missed an important message.
9. She had cleaned the house before her guests arrived.
10. Before the concert started, the band had already finished their soundcheck.

2. Przetłumacz na polski

Angielski	Polski
	Czy skończyłeś pracę przed terminem?
	Ona nie zjadła śniadania przed pójściem do pracy.
	Nie spodziewaliśmy się, że spotkanie zostanie odwołane w ostatniej chwili.
	Ona nie otrzymała przesyłki przed wyjazdem na wakacje.
	Czy dzieci skończyły swoje prace domowe, zanim poszły się bawić na dwór?
	Czy byłeś kiedykolwiek wcześniej w Europie, przed twoją ostatnią podróżą?
	Oni nie zorientowali się, że zgubili klucze, dopóki nie wrócili do domu.
	Czy on odwiedził to muzeum przed tym, jak przeprowadził się do nowego miasta?
	Nie widzieliśmy się latami, zanim spotkaliśmy się w sklepie spożywczym.
	Czy oni już wyjechali na lotnisko, kiedy do nich dzwoniłeś?