Byłam ostatnio w Londynie na koncercie. Jako że pojechałam sama, byłam nastawiona na poznanie nowych osób, żeby było mi raźniej. Kiedy rozmawiałam w kolejce do wejścia z jednym chłopakiem, ten w pewnym momencie powiedział „By the time the concert ends, I will have been up for 24 hours straight”. Szybko przetłumaczyłam sobie w głowie jego wypowiedź i pomyślałam „Aha, czyli jak koncert się skończy, to będzie na nogach od 24 godzin”. Bardziej jednak niż jego bezsenność zdziwiło mnie, że usłyszałam, jak ktoś użył w codziennej konstrukcji future perfect w języku angielskim. Z doświadczenia wiem, że my, Polacy, raczej jej unikamy.
Future perfect to konstrukcja przyszła dokonana, ale co to tak naprawdę oznacza? Pewnie pamiętasz z poprzednich artykułów, że główną cechą czasów perfect jest to, że łączą dwie płaszczyzny czasowe. W czasie present perfect była to przeszłość i teraźniejszość, w czasie past perfect – przeszłość i jeszcze dalsza przeszłość. Ten punkt widzenia opracowaliśmy w Taalhammerze, już dyskutując o czasie present perfect simple. Przeczytaliśmy wiele źródeł, naradzaliśmy się z nativami i uznaliśmy, że w ten sposób najlepiej przekażemy istotę tego czasu wam, uczniom, którzy nam zaufali. Jak wygląda więc sytuacja w future perfect? Jeśli chcesz się tego dowiedzieć, czytaj dalej.
Future perfect – zastosowanie
Future perfect przyda ci się, gdy będziesz chiał powiedzieć o czynnościach, które w przyszłości będą już zakończone (dokonane). Wynika z tego, że konstrukcja ta łączy w sobie przyszłość z przeszłością, ponieważ mówimy w niej o czymś, co w przyszłości będzie w pewnym sensie należało już do przeszłości. Spójrz na przykłady:
| Angielski | Polski |
|---|---|
| By the end of the year I will have had my dog for 10 years. | Pod koniec roku będę miała mojego psa już 10 lat. |
| Soon she will have worked here for six months. | Niedługo ona będzie tu pracować już od sześciu miesięcy. |
| By the end of the day we will have finished watching this TV series. | Pod koniec dnia skończymy oglądać ten serial. |
| They will have built this bridge by September. | Do września zbudują już ten most. |
| He will have done it by tomorrow. | On zrobi to do jutra. |
Kiedy określamy moment w przyszłości, przed którym dana czynność będzie zakończona, możemy podawać konkretne daty lub momenty, tak, jak w przykładach wyżej, lub wspomnieć o innej czynności w przyszłości. Wówczas, te czynności będą w czasie present simple: na przykład I will have spent one week here by the time it stops raining (Spędzę tu już cały tydzień do czasu, aż skończy padać), a nie I will have spent one week here by the time it will stop raining.
Analizując dziesiątki zdań, zauważyłam pewną właściwość. W takich zdaniach najczęściej będziemy używać wyrażenia by the time, czyli do czasu aż. Popatrz na przykłady:
| Angielski | Polski |
|---|---|
| By the time she makes up her mind, they will have delivered the pizza. | Do czasu, aż ona się namyśli, dostarczą już pizzę. |
| By the time we come back home, the kids will have made a mess everywhere. | Do czasu, aż przyjdziemy do domu, dzieci na nowo zrobią bałagan. |
| I will have done it myself by the time you find some time. | Zrobię to sama do czasu, aż znajdziesz trochę czasu. |
| By the time you talk to your sister, she will have made a huge mistake. | Do czasu, aż pogadasz z siostrą, ona zrobi wielki błąd. |
Dlaczego nie future simple?
Konstrukcja ta nie istnieje w polskiej gramatyce. Musisz uczyć się jej na przykładzie zdań, poznając szerszy kontekst. Może pomóc ci w tym aplikacja Taalhammer, w której możesz dodawać własne przykłady, żeby spersonalizować naukę.
Skoro nie możemy porównać tej konstrukcji do polskiej struktury, normalne jest, że nasuwa się pytanie: skoro mówimy o czynności w przyszłości, dlaczego nie można użyć po prostu future simple? Takie pytanie bardzo często zadają mi moi uczniowie, a odpowiedź jest następująca.
Kluczowy dla zrozumienia odpowiedzi jest właśnie związek między dwoma czasami wynikający z tego, że jest to konstrukcja perfect. Future perfect nie użyjesz przecież do mówienia o czynnościach, które po prostu wydarzą się w przyszłości, tylko do czynności, które w przyszłości będą zakończone. Wybieraj ten czas, kiedy zależy ci na podkreśleniu właśnie tej informacji. Możesz oczywiście powiedzieć Next year I will be rich, czyli W przyszłym roku będę bogata. Jakie dodatkowe informacje wynikają z tego, że użyjesz tu future simple? Ano takie, że jest to twoja opinia lub przewidywanie, w każdym razie nie jest to pewna przyszłość, ale co najważniejsze jest to po prostu coś, co może wydarzyć się w przyszłości. Po co istnieje zatem czas future perfect? Właśnie po to, żeby podkreślić zależność między dwoma czasami. Mogę więc powiedzieć: I will have become rich by 2030, czyli Będę bogata do roku 2030. Nie jest to już zwyczajne zdanie w czasie przyszłym, ponieważ nabrało ono aspektu dokonanego. Mówiąc tak, zakładasz, że do tego roku osiągniesz bogactwo i jesteś tego pewien, z kolei mówiąc to zdanie w future simple, nie możesz mieć co do tego żadnej pewności, wyrażasz swoje przypuszczenia albo życzenia.
Dlaczego nie future continuous?
Skoro porównujemy już future perfect z innymi konstrukcjami przyszłymi, zastanówmy się, jaka jest różnica między future perfect i future continuous?
Ponownie możemy odwołać się do aspektu dokonanego i niedokonanego. Używaj konstrukcji future continuous, jeśli zależy ci na tym, żeby podkreślić, że dana czynność będzie trwała, np. I will be dancing with everyone at this party (Na tej imprezie będę tańczyć ze wszystkimi). W tym przypadku nie interesuje cię, czy dana czynność się zakończy, czy nie, chcesz podkreślić, że będzie ona trwała. Natomiast future perfect przyda ci się do mówienia o całkowicie odwrotnych sytuacjach, kiedy chcesz podkreślić, że dana czynność w przyszłości będzie zakończona, np. By the end of the party I will have danced with everyone (Do zakończenia imprezy zatańczę ze wszystkimi).
Zwłaszcza w przypadku trochę bardziej skomplikowanych i rzadziej używanych czasów takich jak future perfect, podczas nauki idealnie sprawdza się metoda storytellingu, czyli opowiadania wymyślonych (albo prawdziwych) historyjek. W końcu jak często używamy tego czasu w codziennych rozmowach? Nie mamy więc okazji ćwiczyć go podczas konwersacji, dlatego skuteczne jest wymyślanie takich historii, w których ten czas może występować.
Future perfect – budowa zdań twierdzących
W zdaniach twierdzących występuje element konstrukcji przyszłych will i element czasów perfect have. Na koniec musisz dodać czasownik w trzeciej formie (past participle). Co ważne, w tym czasie nie zmienia się forma czasownika have, a więc powiesz: She will have passed her exams by June (Ona zda egzaminy do czerwca), a nie She will has passed her exams by June.
| osoba + will + have + czasownik w III formie |
| Angielski | Polski |
|---|---|
| By the time he retires, John will have saved enough money to buy his dream house. | Do emerytury John zaoszczędzi wystarczająco dużo pieniędzy, aby kupić swój wymarzony dom. |
| By the time we reach our 10th anniversary, we will have travelled to at least 20 different countries. | Przed naszą 10. rocznicą, odwiedzimy co najmniej 20 różnych krajów. |
| By the end of next year, I will have completed my master’s degree. | Do końca przyszłego roku ukończę studia magisterskie. |
| By the year 2030, scientists will have made significant breakthroughs in renewable energy. | Do 2030 roku naukowcy dokonają znaczących przełomów w dziedzinie energii odnawialnej. |
Pro tip: Czy wiesz, o ile prościej jest uczyć się budowy konkretnego czasu z piosenek, niż książek do gramatyki? Piszemy o tym w tym artykule. W przypadku czasu future perfect posłuchaj piosenki „You will be mine” Faith Hill.
Future perfect – budowa pytań
Pytania zaczynamy od czasownika modalnego will, po którym stawiamy osobę, have i czasownik w trzeciej formie (past participle).
| will + osoba + have + czasownik w III formie |
Spójrz na przykłady:
| Angielski | Polski |
|---|---|
| Will humans have established a permanent colony on Mars by 2030? | Czy ludzie założą stałą kolonię na Marsie do 2030 roku? |
| Will self-driving cars have become the dominant mode of transportation by 2050? | Czy samojeżdżące samochody staną się dominującym środkiem transportu do 2050 roku? |
| Will scientists have discovered a cure for cancer by 2040? | Czy naukowcy odkryją lek na raka do 2040 roku? |
| Will you have travelled to all the places on your list by the time you turn 50? | Czy zdążysz odwiedzić wszystkie miejsca ze swojej listy przed ukończeniem 50. roku życia? |
Future perfect – budowa przeczeń
Kiedy formujemy przeczenia, dodajemy słówko not do czasownika modalnego will (won’t) i wracamy do szyku zdania oznajmującego.
| osoba + will not + have + czasownik w III formie |
Spójrz na przykłady:
| Angielski | Polski |
|---|---|
| By the time I retire, I will not have achieved all of my career goals. | Do emerytury nie osiągnę wszystkich swoich celów zawodowych. |
| The world will not have completely eliminated poverty by 2030. | Świat nie wyeliminuje całkowicie ubóstwa do 2030 roku. |
| By 2050, medical researchers will not have found a universal cure for cancer. | Do 2050 roku naukowcy nie znajdą uniwersalnego lekarstwa na raka. |
| I won’t have become fluent in French by 2025. | Nie osiągnę biegłości w języku francuskim do 2025 roku. |
Jak najlepiej nauczyć się używać czasu future perfect?
Future perfect to jeden z trudniejszych czasów. Nic więc dziwnego, jeśli podczas nauki stracisz na chwilę motywację do nauki. Pamiętaj, że nie jest to czas potrzebny na codzień. Ucz się dalej, a z czasem zaczniesz używać go instyktownie. Czas future perfect służy do wyrażania bardzo konkretnych myśli, nie będziesz go więc używać codziennie, mimo to warto go znać. Jeśli po przeczytaniu artykułu czujesz, że wiesz już mniej więcej, w jakich sytuacjach dobrze jest użyć tego czasu, ale chcesz tę wiedzę ugruntować, odwiedź aplikację Taalhammer. Znajdziesz w niej zdania i całe teksty oraz nagrania, w których pokazany został czas future perfect. Najlepszy sposób nauki języka to nauka kontekstowa i taką właśnie metodę zapewnia ci aplikacja Taalhammer. Jeśli odpowiada ci ten sposób nauki, zacznij kurs języka angielskiego Taalhammera i obserwuj efekty swojej pracy.
Ćwiczenia – future perfect
Uzupełnij zdania
- By next week, I ____________ (complete) my project.
- ______________(you – finish) your assignment by tomorrow?
- I _____________(not complete) the task by the deadline.
- They ______________(finish) their dinner by the time we arrive.
- ______________ (they – arrive) at the airport by 6 p.m.?
- They _______________(not build) the house by the end of the year.
- She ________________(graduate) from college by the end of the year.
- __________________(she – write) the report by the deadline?
- She ________________(not achieve) her goals by the time she turns 30.
- The company _________________(launch) its new product by next month.
Klucz odpowiedzi
- By next week, I will have completed my project.
- Will you have finished your assignment by tomorrow?
- I will not have completed the task by the deadline.
- They will have finished their dinner by the time we arrive.
- Will they have arrived at the airport by 6 p.m.?
- They will not have built the house by the end of the year.
- She will have graduated from college by the end of the year.
- Will she have written the report by the deadline?
- She will not have achieved her goals by the time she turns 30.
- The company will have launched its new product by next month.