Future Perfect Continuous (czas przyszły dokonany ciągły) – budowa, zastosowanie, przykłady

Ostatnio spotkałam się na kawę z moją przyjaciółką z Londynu, z którą nie widziałam się ponad roku. Kiedy nadrabiałyśmy zaległości, Lucy pochwaliła się, że uczy się japońskiego. Właściwie mnie to nie zdziwiło, bo zawsze interesowała się kulturą Japonii. Zapytałam ją, od kiedy się tym zajmuje, a w odpowiedzi usłyszałam „Next week I will have been learning Japanese for six months”. O ile sam fakt, że się tym zajmuje, nie był dla mnie zaskoczeniem, to sposób, w jaki o tym powiedziała już tak. Spodziewałam się łatwiejszej odpowiedzi, np. w czasie past simple „I started learning almost six months ago” albo w present perfect continuous „I have been learning for almost six months”. Jak widzisz, opcji odpowiedzi jest wiele, a future perfect continuous jest jedną z nich.

Jeśli czytasz ten artykuł, śmiało zakładam, że masz już za sobą większość artykułów o tematyce czasów gramatycznych. Future perfect continuous jest bowiem jednym z najdziwniejszych i najrzadziej używanych przez nas tworów. Przede wszystkim dlatego, że jak w przypadku każdego czasu perfect, nie możemy oddać jego sensu 1:1 w języku polskim. Zamiast tego musimy analizować różne sytuacje i polegać na nauce kontekstowej, jest to jednak najskuteczniejsza metoda, co sprawdziliśmy, zajmując się nauką i nauczaniem różnych języków od wielu lat. Potwierdziliśmy ją też, rozmawiając z autorytetami w dziedzinie lingwistyki. Konstrukcja ta przyda ci się w bardzo konkretnych sytuacjach, z całą pewnością możesz go wcale nie używać, ale zdecydowanie dobrze jest go znać!

Czas future perfect continuous – zastosowanie

Jak zapewne pamiętasz z artykułu o konstrukcji future perfect, możesz posługiwać się nią, kiedy chcesz podkreślić związek między przeszłością albo teraźniejszością i przyszłością, czyli na przykład mówiąc o czynności, która będzie w przyszłości zakończona. Co ważne, używając future perfect, właśnie ten aspekt dokonany chcesz podkreślić. Omówiłam ten czas z wieloma osobami zajmującymi się językiem angielskim i doszliśmy do wniosku, że ta cecha jest kluczowa w zrozumieniu tej struktury. Po co nam zatem future perfect continuous? W przypadku każdego czasu simple istnieje jego odpowiednik continuous, który przydaje się, kiedy chcesz podkreślić ciągłość czynności. To dotyczy też tej konstrukcji. Future perfect continuous to konstrukcja przyszła ciągła i jak każdy czas perfect, podkreśla związek między dwoma czasami, w tym przypadku między przyszłością a teraźniejszością. Będziesz ją stosować do mówienia o czynnościach, które najprawdopodobniej już trwają i będą trwały w przyszłości (a więc będą ciągłe). Spójrz na przykładowe zdania:

Angielski	Polski
By the end of next month, I will have been studying French for six years.	Pod koniec przyszłego miesiąca będę uczyć się francuskiego przez sześć lat.
By this time next year, he will have been living in New York City for a decade.	O tej porze w przyszłym roku, będzie mieszkał w Nowym Jorku od dekady.
She will have been practising the piano for five hours when the concert begins.	Ona będzie ćwiczyć grę na pianinie od pięciu godzin w momencie, kiedy zacznie się koncert.
In five months’ time, they will have been traveling around the world for a whole year.	Za pięć miesięcy będą podróżować po świecie od roku.
He will have been running his own business for ten years by the time he turns 40.	On będzie prowadzić swój biznes od dziesięciu lat, kiedy skończy 40 lat.
By the time the guests arrive, I will have been cooking for four hours.	W momencie, kiedy przyjadą goście, będę gotować od czterech godzin.

Co ważne w przypadku tak złożonego czasu, zazwyczaj będziesz odwoływać się do innego momentu w przyszłości. Zawsze tłumaczę moim uczniom, że potrzebują pewnego punktu odniesienia. Kiedy określamy moment w przyszłości, do którego dana czynność będzie trwać dalej, możemy podawać konkretne daty lub momenty, na przykład by the end of the next month, albo by this time next year. Twoim punktem odniesienia może też być inna czynność w przyszłości.. Wówczas, powiesz o tych czynnościach w czasie present simple, mimo że będą działy się w przyszłości. Spójrz na przykład: By the time she graduates, she will have been studying medicine for eight years, czyli W momencie jak ukończy studia, będzie studiować medycynę przez osiem lat. Pierwsza czynność (by the time she graduates) jest w czasie present simple, a nie future simple (by the time she will graduate). 

Angielski	Polski
By the time she graduates, she will have been studying medicine for eight years.	W momencie, kiedy ukończy studia, będzie studiować medycynę przez osiem lat.
By the end of the season, the team will have been training together for nine months.	Do końca sezonu drużyna będzie trenować razem przez dziewięć miesięcy.
In five years, he will have been working as a teacher for twenty years.	Za pięć lat będzie pracował jako nauczyciel przez dwadzieścia lat.

Przykład, którego użyłam, w moim odczuciu bardzo dobrze obrazuje istotę tej konstrukcji. Być może jednak masz swoje flagowe przykłady, które pomagają ci zapamiętać zasady gramatyczne. Idealnie sprawdzi się w takiej sytuacji aplikacja Taalhammer, w której możesz uczyć się na podstawie własnych przykładów. Po prostu dodaj je w aplikacji i ciesz się spersonalizowaną nauką.

Dlaczego nie future perfect?

Jaka jest zasadnicza różnica między konstrukcją future perfect a future perfect continuous? Zawsze namawiam moich uczniów do uczenia się na gotowych zdaniach, a nawet sytuacjach. Ta metoda przynosi im najlepsze efekty, zwłaszcza kiedy omawiamy czas, który nie ma swojego odpowiednika w języku polskim. Przyjrzyjmy się więc dwóm zdaniom, które padły w mojej rozmowie z przyjaciółką. Omawianie i uczenie się gramatyki bazując na konwersacji, czyli tzw. metoda komunikacyjna, jest jedną z lepszych metod, przecież po to uczymy się języka, żeby umieć się porozumiewać. Kiedy zapytałam przyjaciółkę o to, jak długo już się uczy, powiedziała mi, że w przyszłym tygodniu będzie się uczyć od sześciu miesięcy (Next week I will have been learning Japanese for six months). Użyła więc tej konstrukcji, kiedy chciała powiedzieć o czynności, która już się zaczęła i będzie trwała w przyszłości określony czas. Później Lucy zwierzyła mi się, że ma zamiar zrobić certyfikat i ma nadzieję nauczyć się japońskiego wystarczająco dobrze w ciągu pięć lat. Powiedziała: I hope I will have learnt Japanese sufficiently in five years’ time. W tym przypadku użyła więc konstrukcji future perfect, ponieważ chciała powiedzieć o czynności, która będzie zakończona przed danym czasem w przyszłości. Podstawowa różnica polega więc na tym, że future perfect użyjesz, żeby powiedzieć o czymś, co już trwa, będzie zakończone w przyszłości, a future perfect continuous użyjesz, żeby powiedzieć o czymś, co już trwa i do określonego momentu w przyszłości będzie dalej trwać.

Angielski	Polski
Next week I will have been learning Japanese for six months.	W przyszłym tygodniu będę uczyć się japońskiego od sześciu miesięcy.
I hope I will have learnt Japanese sufficiently in five years’ time.	Mam nadzieję, że nauczę się japońskiego wystarczająco w ciągu kolejnych pięciu lat.

Future perfect continuous – budowa zdań twierdzących

W zdaniach twierdzących występuje element konstrukcji przyszłych will, element czasów perfect have, imiesłów been oraz typowy dla czasu continuous czasownik z końcówką -ing. Co ważne, w tym czasie nie zmienia się forma czasownika have, a więc powiesz: She will have been practising yoga (Ona będzie ćwiczyć jogę), a nie She will has been practising yoga.

osoba + will + have + been + czasownik -ing

Angielski	Polski
They will have been waiting in line for a short while, and it won’t be long before they can enter the theatre.	Będą czekać w kolejce przez krótką chwilę i nie potrwa długo, zanim będą mogli wejść do kina.
They will have been waiting for us for one hour, and we can join them for dinner soon.	Czekają na nas już od godziny i wkrótce możemy dołączyć do nich na kolację.
We will have been driving for a few hours, but we’re enjoying the scenic route.	Będziemy jechać przez kilka godzin, ale cieszymy się malowniczą trasą.
By next year we will have been renovating our house for five years.	Do przyszłego roku będziemy remontować nasz dom przez pięć lat.
By Wednesday they will have been travelling around the world for a few months.	W środę będą podróżować po świecie już przez kilka miesięcy.

Future perfect continuous – budowa pytań

Pytania zaczynamy od czasownika modalnego will, po którym następują wszystkie pozostałe elementy w niezmienionej kolejność:

will + osoba + have + been + czasownik -ing

Angielski	Polski
How long will you have been working on your project by the end of next month?	Jak długo będziesz pracować nad swoim projektem do końca następnego miesiąca?
By the time you retire, how long will you have been saving for your dream holiday?	W momencie, kiedy przejdziesz na emeryturę, jak długo będziesz oszczędzać na wymarzone wakacje?
How long will you have been training for the marathon by the time race day arrives?	Jak długo będziesz trenować do maratonu, zanim nadejdzie dzień zawodów?
How long will you have been volunteering at the local shelter by the end of the year?	Jak długo będziesz wolontariuszem w lokalnym schronisku do końca roku?
Will we have been working nonstop for twelve hours by the end of the day?	Czy do końca dnia będziemy pracować bez przerwy przez dwanaście godzin?

Future perfect continuous – budowa przeczeń

Kiedy formujemy przeczenia, dodajemy słówko not do czasownika modalnego will (won’t) i wracamy do szyku zdania oznajmującego.

osoba + will + not + have + been + czasownik-ing

Angielski	Polski
They will not have been saving money for their dream holiday for a long time.	Nie będą oszczędzać pieniędzy na wymarzone wakacje przez długi czas.
She will not have been attending yoga classes regularly for a long time.	Nie będzie regularnie uczęszczać na zajęcia jogi przez długi czas.
He will not have been living in the same city for years by this time next year.	W przyszłym roku o tej porze nie będzie już mieszkał w tym samym mieście od lat.
They will not have been volunteering at the shelter for months by the end of the week.	Do końca tygodnia nie będą wolontariuszami w schronisku od miesięcy.
She will not have been working on her novel for months by the end of the year.	Do końca roku nie będzie pracowała nad swoją powieścią od miesięcy.

Future perfect continuous to dosyć trudna konstrukcja, jeśli więc obawiasz się jej używać, to wiedz, że to całkowicie normalne. Dużo ludzi doświadcza lęku przed mówieniem w języku obcym, a co dopiero, kiedy muszą używać takich skomplikowanych struktur. Przeczytaj artykuł poświęcony temu zagadnieniu, żeby dowiedzieć się, co robić żeby ten lęk pokonywać i coraz swobodniej porozumiewać się w języku angielskim. Pomimo tego, że się obawiasz, używaj języka, kiedy tylko możesz. Pracując z uczniami od wielu lat, zauważyłam pewien schemat, mianowicie kiedy uczniowie mówili, mimo że popełniali błędy, stopniowo udawało nam się je eliminować. Ci, którzy nie odważyli się mówić na samym początku nauki, przez długi czas nie dorównywali reszcie. Liczne badania naukowe oraz lata doświadczenia, również jako osoby, która sama uczy się nowego języka, podpowiadają mi, że mówienie jest absolutną koniecznością do opanowania języka obcego.

Jak najlepiej nauczyć się używać czasu future perfect continuous?

Spójrzmy prawdzie w oczy, konstrukcja future perfect continuous nie przyda ci się na co dzień. Warto ją jednak znać, bo mimo wszystko jest używana i występuje w angielskiej gramatyce. Nie zakładaj, że będziesz używać jej w każdej rozmowie, bo kiedy okaże ci się bezużyteczna, możesz zwątpić w sens uczenia się trudniejszych zagadnień. To jeden z błędów, które popełniamy ucząc się języka. Jeśli po przeczytaniu artykułu czujesz, że wiesz już mniej więcej, w jakich sytuacjach dobrze jest użyć tej struktury, ale chcesz tę wiedzę ugruntować, odwiedź aplikację Taalhammer. Znajdziesz w niej zdania i całe teksty oraz nagrania, w których pokazany został czas future perfect continuous. Najlepszy sposób nauki języka to nauka kontekstowa i taką właśnie metodę zapewnia ci aplikacja Taalhammer. Jeśli odpowiada ci ten sposób nauki, wypróbuj kurs języka angielskiego Taalhammera i korzystaj z zebranej przez nas wiedzy.

Ćwiczenia – future perfect continuous

A. Uzupełnij luki w zdaniach oznajmujących

1. By the end of the day, I __________________ (study) for hours and will feel prepared for the exam.
2. They ________________(work) on the project tirelessly, and their hard work will pay off.
3. She ________________(practise) the piano diligently, and her performance will be outstanding.
4. We ____________________(save) money for months, and we’ll finally be able to afford our dream holiday.
5. He __________________(learn) French intensively, and he will be fluent by the end of the year.

B. Uzupełnij luki w pytaniach

1. How long _______________(work) on your novel by the end of the month?
2.  _________________(prepare) extensively for the presentation before the conference?
3. How many hours ________________(study) by the time of the final exam?
4. _____________________(wait) for a long time when our turn finally comes?
5. How long ________________(live) in the city before he decides to move?

C. Uzupełnij luki w przeczeniach

1. By the time she finishes her assignment, _________________(study) consistently, so her results may suffer.
2. They ___________________(train) regularly, and their performance in the competition might be affected.
3. I ___________________(work) on my project diligently, so it may not meet the expected standards.
4. We____________________(practise) enough, so our skills may not improve as much as we hoped.
5. He _______________(focus) on his health, and his fitness level may not improve significantly.

Klucz odpowiedzi

A. 

1. By the end of the day, I will have been studying for hours and will feel prepared for the exam.
2. They will have been working on the project tirelessly, and their hard work will pay off.
3. She will have been practising the piano diligently, and her performance will be outstanding.
4. We will have been saving money for months, and we’ll finally be able to afford our dream holiday.
5. He will have been learning French intensively, and he will be fluent by the end of the year.

B.

1. How long will you have been working on your novel by the end of the month?
2. Will they have been preparing extensively for the presentation before the conference?
3. How many hours will she have been studying by the time of the final exam?
4. Will we have been waiting for a long time when our turn finally comes?
5. How long will he have been living in the city before he decides to move?

C.

1. By the time she finishes her assignment, she will not have been studying consistently, so her results may suffer.
2. They will not have been training regularly, and their performance in the competition might be affected.
3. I will not have been working on my project diligently, so it may not meet the expected standards.
4. We will not have been practising enough, so our skills may not improve as much as we hoped.
5. He will not have been focusing on his health, and his fitness level may not improve significantly.