Przyimki niemieckie z Akkusativem lub Dativem (Wechselpräpositionen). Lista i dużo przykładów.
by Maja Latawiec
Niektóre przyimki określające miejsce w języku niemieckim nie są wierne jednemu przypadkowi. Są to tak zwane przyimki zmienne, czyli Wechselpräpositionen. W zależności od kontekstu łączą się z biernikiem (Akkusativ) lub celownikiem (Dativ). Do tej grupy należą:
an
przy, na (w pionie)
auf
na (w poziomie)
hinter
za
in
w
neben
obok
unter
pod
über
nad
vor
przed
zwischen
pomiędzy
Przypadki te często występują razem z czasownikami: stehen (stać), stellen (stawiać), sitzen (siedzieć), setzen (siadać), liegen (leżeć), legen (kłaść), hängen (wisieć/wieszać). Zauważ, że niektóre z nich wiążą się z ruchem, a inne nie.
Dla przykładu porównajmy czasownik setzen oraz sitzen. Setzen (siadać) wiąże się z ruchem, jakąś interakcją, sitzen (siedzieć) natomiast nie wyraża żadnego ruchu.
Dzięki temu jesteśmy w stanie określić, którego przypadku powinniśmy użyć.
Czasowniki wyrażające ruch łączą się z Akkusativem, np.: stellen (stawiać), legen (kłaść).
Czasowniki określające położenie (nic się nie przemieszcza, przedmioty/osoby stoją w miejscu) łączą się z Dativem, np.: stehen (stać), liegen (leżeć).
Die Katze sitzt vor dem Fenster und beobachtet die Vögel.
Kot siedzi przed oknem i obserwuje ptaki.
Die Katze setzt sich vor das Fenster, um die Vögel zu beobachten.
Kot siada przed oknem żeby pooglądać ptaki.
Przyimek “zwischen”: przykładowe zdania
Die Katze liegt zwischen den Stühlen.
Kot leży między krzesłami.
Die Katze läuft zwischen die Stühle.
Kot biegnie między krzesłami.
Die Lampe steht zwischen den beiden Fenstern.
Lampa stoi pomiędzy dwoma oknami.
Ich stelle die Lampe zwischen die beiden Fenster.
Stawiam lampę pomiędzy dwoma oknami.
Czy teraz rozumiesz, dlaczego rodzajnik różni się w zdaniach: Das Bild hängt an der Wand (Obraz wisi na ścianie), a Ich hänge das Bild an die Wand (Wieszam obraz na ścianę)?
