Konjunktiv II to forma czasownika, która wykorzystujesz do tworzenia trybu przypuszczającego w języky niemieckim.. Tak jak w języku polskim, stosujesz go do wyrażania:
- zdania warunkowe,
- wyrażanie życzeń,
- zdania grzecznościowe,
- udzielanie rad
Zdania warunkowe
Najczęściej korzystamy z Konjunktiv II do tworzenia zdań warunkowych. Mówimy wtedy o sytuacjach, które mogłyby się wydarzyć, gdyby został spełniony jakiś warunek, czyli tak zwane „gdybanie”.
Zwróć uwagę na to, że jeśli używasz spójnika wenn (gdyby), powinieneś po nim zastosować szyk końcowy. Oznacza to, że czasownik musisz przenieść na sam koniec zdania np. „Wenn sie sich beeilen würde, …” (Gdyby się pospieszyła), „Wenn er pünktlich gewesen wäre” (Gdyby był punktualny). Kolejną część zdania po przecinku zacznij natomiast od czasownika na pierwszym miejscu. Teraz możesz już budować zdania warunkowe. Spójrz na poniższe przykłady:
| Niemiecki | Polski |
|---|---|
| Wenn du hier wohnen würdest, wärst du jetzt zu Hause. | Gdybyś tu mieszkał, byłbyś teraz w domu. |
| Hätte ich mehr Zeit, würde ich dir helfen. | Gdybym miał więcej czasu, to bym ci pomógł. |
| Sie wären entspannter, wenn sie Urlaub machen würden. | Byliby bardziej zrelaksowani, gdyby pojechali na wakacje. |
| Du würdest besser aussehen, wenn du dir die Haare kämmen würdest. | Wyglądałbyś lepiej, gdybyś uczesał włosy. |
| Wenn er pünktlich gewesen wäre, würde er jetzt im Zug sitzen. | Gdyby był punktualny, siedziałby teraz w pociągu. |
| Sie hätten mehr Spaß, wenn sie sich weniger beklagen würden. | Bawiliby się lepiej, gdyby mniej narzekali. |
| Ich habe einen Ring von meiner Großmutter verloren. Wenn ihn nur jemand finden könnte, würde ich viel dafür bezahlen. | Zgubiłam pierścionek od mojej babci. Gdyby tylko udało się go komuś znaleźć, zapłaciłabym za niego bardzo dużo. |
Wyrażanie życzeń
Konjunktiv II używamy również do wyrażania życzeń. Możesz wykorzystać do tego zwrot ich wünschte… (chciałbym/chciałabym).
W tego rodzaju zdaniach często używa się partykuły doch, której nie da się jednoznacznie przetłumaczyć na język polski. Jej funkcją jest dodanie dodatkowego zabarwienia emocjonalnego do zdania. Może wyrażać nadzieję, żal lub frustrację w stosunku do niezrealizowanego życzenia. Spójrz na poniższe przykłady:
| Niemiecki | Polski |
|---|---|
| Ich wünschte, ich hätte Urlaub! | Chciałabym mieć wakacje! |
| Ich wünschte, ich hätte viel Geld. | Chciałbym mieć dużo pieniędzy. |
| Hier ist es so dunkel. Wäre es hier doch nicht so dunkel! | Jest tu tak ciemno. Gdyby tylko nie było tu tak ciemno! |
| Er hat sie nicht geheiratet. Hätte er sie doch nur geheiratet! | On się z nią nie ożenił. Gdyby tylko się z nią ożenił! |
| Der Zug fährt so spät ab. Würde er doch nur früher abfahren! | Pociąg odjeżdża tak późno. Gdyby tylko odjeżdżał wcześniej! |
| Die Playstation ist so teuer. Wenn sie doch nur etwas billiger wäre! | Playstation jest takie drogie. Gdyby tylko było trochę tańsze! |
| Es regnet den ganzen Tag. Hätten wir doch nur schönes Wetter! | Cały dzień pada deszcz. Gdybyśmy tylko mieli ładną pogodę! |
| Er kommt immer so spät. Wenn er heute nur früher kommen würde! | On zawsze się spóźnia. Gdyby tylko przyszedł dzisiaj wcześniej! |
Zdania grzecznościowe
W języku niemieckim, tak jak w języku polskim, korzystamy z trybu przypuszczającego, aby nadać naszej wypowiedzi bardziej uprzejmy ton. Spójrz na poniższe przykłady uprzejmych próśb:
| Niemiecki | Polski |
|---|---|
| Könntest du mir helfen? Welche Taste sollte ich drücken? | Czy mógłbyś mi pomóc? Który przycisk powinnam kliknąć? |
| Würdest du mir bitte deinen Bleistift leihen? | Czy mógłbyś pożyczyć mi swój ołówek? |
| Schön wäre es! | Byłoby miło! |
| Wir hätten noch eine Frage. | Mielibyśmy jeszcze jedno pytanie. |
| Wäre dies möglich? | Czy byłoby to możliwe? |
| Würden Sie mir das Salz reichen? | Mogłaby mi Pani podać sól? |
| Würdest du mit mir tauschen? | Mogłabyś się ze mną zamienić? |
| Könnten wir jetzt gehen? | Czy moglibyśmy już iść? |
Udzielanie rad
Zwrot „an deiner Stelle” (na twoim miejscu) i Konjunktiv II przyda ci się do udzielania rad. Zobacz na poniższe przykłady:
| Niemiecki | Polski |
|---|---|
| An ihrer Stelle würde ich das nicht tun. | Na waszym miejscu nie robiłbym tego. |
| An deiner Stelle würde ich vorsichtig sein. | Na twoim miejscu byłbym ostrożny. |
| An deiner Stelle würde ich häufiger reisen. | Na twoim miejscu podróżowałabym częściej. |
| Wenn ich du wäre, würde ich dieses Kleid kaufen. Du siehst wunderschön aus! | Gdybym była tobą, kupiłabym tą sukienkę. Wyglądasz przepięknie! |
| An deiner Stelle hätte ich schon viel früher angefangen, für diese Prüfung zu lernen. | Na twoim miejscu zacząłbym uczyć się na ten egzamin dużo wcześniej. |
| Sie ist bei diesen Sachen viel zu oberflächlich. An ihrer Stelle wäre ich dabei gründlich. | Jest zbyt powierzchowna, jeśli chodzi o takie rzeczy. Gdybym była na jej miejscu, byłbym dokładna. |
| An deiner Stelle würde ich zu diesem Konzert gehen. | Na twoim miejscu poszłabym na ten koncert. |
Jeżeli interesuje Ci Konjunktiv II, przeczytaj nasze artykuły o tym jak tworzyć Konjunktiv II i o czasownikach modalne w Konjunktiv II.