Jako studentka filologii niderlandzkiej nieraz jeździłam do Belgii i Holandii, aby móc zgłębiać swoje zainteresowania oraz poznawać kraje, o których się uczę.
Gdy wybierałam się do Amsterdamu, nie miałam wątpliwości co do atrakcji turystycznych, które po prostu musiałam zobaczyć. Jednej szczególnie nie mogłam się doczekać – wizyty w Muzeum Sztuki Nowoczesnej Moco. Gdy już dotarłam tam w poniedziałek, aby kupić bilet i rozpocząć zwiedzanie, moją uwagę przykuła wysoka cena za bilet, która na studencki portfel była po prostu za duża. Z nadzieją zapytałam panią przy kasie, czy nie ma przypadkiem zniżki studenckiej. Niestety, nie było, ale poinformowała mnie, że we wtorki (dinsdag) do godziny 16 bilety są za pół ceny.
Była to świetna wiadomość, ponieważ akurat planowałam powrót do do domu w piątek, więc nic nie stało na przeszkodzie, aby wrócić tu w czwartek – tak przynajmniej myślałam. Z tej całej ekscytacji nie zapisałam sobie tej informacji, bo byłam pewna, że to zapamiętam. Jednak jedyne, co zapamiętałam, to była pierwsza litera dnia tygodnia “d” , którą także miał czwartek – donderdag. Jak się pewnie domyślasz, pomyliłam te dwie nazwy, i zamiast skorzystać z promocji we wtorek, wybrałam się w czwartek i usłyszałam bolesną prawdę.
Można by było powiedzieć, że nazwy dni tygodnia czy miesięcy to mała część nauki języka, którą i tak nauczysz się w praktyce, Okazuje się to jednak istotne, kiedy masz kontakt z obcokrajowcami lub planujesz wycieczkę do danego kraju. W tym artykule postaram się wypisać wszystkie miesiące, dni tygodnia i pory roku, a także praktyczne zwroty oraz sposoby, w jakie możesz sobie tę wiedzę utrwalić.
Dni tygodnia po niderlandzku
W Holandii jak i w Belgii dni robocze to te od poniedziałku do piątku. Weekend to piątek, sobota i niedziela. Niektóre z nich możemy skojarzyć z angielskimi odpowiednikami, na przykład środa – to wednesday po angielsku i woensdag po niderlandzku.
- poniedziałek – maandag
- wtorek – dinsdag
- środa – woensdag
- czwartek – donderdag
- piątek – vrijdag
- sobota – zaterdag
- niedziela – zondag
Jak już zapewne zauważyłeś, każda nazwa dnia kończy się słówkiem dag, co oznacza po niderlandzku dzień. Gdy chcemy nawiązać w zdaniu do jakiegoś dnia, używamy przyimka “op”
Gdy chcemy użyć liczby mnogiej danego dnia, dodajemy końcówkę “en” np: czwartki – donderdagen
Przykładowe zdania:
| Niderlandzki | Polski |
| We gaan op zaterdag naar een verjaardagsfeestje. | W sobotę idziemy na imprezę urodzinową. |
| Maandagen zijn altijd moeilijk op het werk. | Poniedziałki są zawsze trudne w pracy. |
| Van maandag tot vrijdag gaan de kinderen naar school. | Od poniedziałku do piątku dzieci chodzą do szkoły. |
| Op dinsdag zijn de kaartjes voor het museum de halve prijs. | We wtorki bilety do muzeum są o połowę tańsze. |
| Ik hou ervan om lang te slapen op zondag. | Lubię długo spać w niedzielę. |
Miesiące po niderlandzku
Jeżeli wybieramy się do Holandii na wakacje albo na dłuższy czas, warto wiedzieć, kiedy są dni wolne oraz święta w tym kraju. Wiele świąt w Polsce jest także obchodzonych w Holandii. Niektóre z nich są takie same, ale różnią się datą (np. Dzień Matki), a niektóre są całkowicie obce dla Polaków (np. Dzień Króla). Poniżej znajdziesz nazwy miesięcy po niderlandzku oraz ważne święta obchodzone w Holandii, wraz z datami.
Nazwy miesięcy:
- januari – styczeń
- februari – luty
- maart – marzec
- april – kwiecień
- mei – maj
- juni – czerwiec
- juli – lipiec
- augustus – sierpień
- september – wrzesień
- oktober – październik
- november – listopad
- december – grudzień
Ważne święta w Holandii:
- Nieuwjaar – Nowy Rok – 1 januari
- Valentijnsdag – Walentynki – 14 februari
- Pasen – Wielkanoc – 17-18 april (daty dla 2020)
- Koningsdag – Dzień Króla – 27 april
- Bevrijdingsdag – Dzień Wyzwolenia – 5 mei
- Moederdag – Dzień Matki – 8 mei
- Vaderdag – Dzień Ojca – 19 juni
- Sinterklaas – Mikołajki – 5 december
- Kerstavond – Wigilia – 24 december
- Oudejaarsavond – Sylwester – 31 december
Gdy chcemy użyć nazwy miesiąca w zdaniu i powiedzieć, że coś wydarzyło się np. w marcu, używamy przyimka “in” co oznacza “w”. Gdy nawiązujemy do konkretnej daty, używamy przyimka “op”.
Przykładowe zdania:
| Niderlandzki | Polski |
| Ik ga op vakantie in augustus. | W sierpniu jadę na wakacje. |
| Mijn verjaardag is in december. | Mam urodziny w grudniu. |
| Op 27 april vieren de Nederlanders Koningsdag. | 27 kwietnia Holendrzy obchodzą Dzień Króla. |
| Ik ga met mijn vrienden naar een concert op 20 juli. | Jadę z przyjaciółmi na koncert 20 lipca. |
| In februari hebben de kinderen wintervakantie. | W lutym dzieci mają ferie zimowe. |
| We hebben een hotelreservering gemaakt op 20 juni. | Zrobiliśmy rezerwację w hotelu na 20 czerwca. |
Pory roku po niderlandzku
Jeżeli nie jest to twój pierwszy artykuł o Holandii, zapewne już wiesz, że Holandia słynie z deszczowej pogody oraz morskiego klimatu. Jeżeli porównamy ją do Polski, wyjdzie, że temperatura w Holandii jest bardziej “łagodna” w porównaniu z temperaturą w Polsce – latem jest około 2 stopnie mniej, a zimą około 7 stopni więcej. Wiatr wieje praktycznie zawsze i jest znacznie mocniejszy niż w Polsce, niezależnie od pory roku.
Holendrzy mają w swoim zwyczaju narzekać na pogodę – nieważne, czy jest za zimno czy za gorąco; jedynie Anglicy częściej narzekają. Pogoda to dobry sposób, aby rozpocząć z kimś konwersację. Dlatego następnym razem, jak będziesz w Holandii i będziesz chciał zagadać do ciekawej osoby, zapytaj ją “Wat een weer, hè?’ (“co za pogoda, co nie?”) albo kiedy jest naprawdę paskudnie na dworze, możemy zagaić “Lekker weertje, hè? (dosłownie: “Pyszna pogódka, co nie?”)
Poniżej znajdziesz nazwy pór roku oraz przykłady, jak można je użyć w zdaniu:
- de lente – wiosna
- de zomer – lato
- de herfst – jesień
- de winter – zima
Pory roku zawsze mają rodzajnik “de”. Gdy chcemy powiedzieć, że coś miało miejsce wiosną, także używamy “In”.
Przykładowe zdania:
| Niderlandzki | Polski |
| Sneeuw smelt in de lente. | Wiosną topnieje śnieg. |
| In de winter ga ik skiën in de bergen. | Zimą jadę w góry na narty. |
| In de zomer schijnt de zon het langst in het jaar. | Latem słońce świeci najdłużej w ciągu roku. |
| Van december tot februari is het winter in Nederland. | Od grudnia do lutego trwa w Holandii zima. |
| Bomen laten hun bladeren vallen in de herfst. | Jesienią drzewa zrzucają liście |
Jak najlepiej nauczyć się dni tygodnia, nazw miesięcy i pór roku w niderlandzkim
Teraz, gdy już przypomniałeś sobie, jak określać dzień i datę po niderlandzku, mam nadzieję że nie popełnisz podobnego błędu jak ja i nie pomylisz dnia, w którym miała być promocja na bilet do muzeum. Dni tygodnia, miesiące oraz pory roku znajdują się na początkowym etapie nauki i nie są trudne do nauczenia się. Jednak jeżeli nie będzie ćwiczył, nie będziesz sobie tego utrwalał, najprostsze zdanie z użyciem daty może Ci sprawić trudność.
Ponieważ te słowa są często używane w kombinacji z kilkoma liczbami, kiedy na przykład mówimy również o datach, bardzo ważne jest, aby powtarzać je również w ramach całych zdań, aby w przyszłości móc używać ich odruchowo. Dobry przykładem jest tutaj Twoja data urodzenia, którą znasz przecież świetnie. Natomiast kiedy przyjdzie Ci ją powiedzieć po raz pierwszy w całym zdaniu, może już nie być tak łatwo.
Wszystkie te elementy przygotowaliśmy dla Ciebie w ramach naszych kolekcji, z którymi możesz zacząć trenowanie języka niderlandzkiego już dziś.
Jeżeli jesteś osobą początkującą, znajdziesz kolekcje stworzone specjalnie dla Ciebie, z którymi szybko przejdziesz na kolejny etap i będziesz mógł kontynuować naukę na wyższym poziomie. Nawet jeżeli podane zwroty wydają się łatwe, zachęcamy Cię, abyś zerknął na kolekcje niżej. Wtedy zobaczysz, że wiele prostych zwrotów wypadło Ci już z pamięci i dzięki temu nie tylko sobie je przypomnisz ale też utrwalisz.
Po kilku tygodniach ćwiczeń z Taalhammer’em zauważysz, jak dużo z tych zwrotów zapamiętałeś i jesteś w stanie płynnie wypowiedzieć.