Liczebniki główne w niemieckim
Liczebniki główne w niemieckim to tzw. die Kardinalzahlen. Są to liczby od jeden do nieskończoności, które służą do określania ilości danego przedmiotu lub zjawiska. Liczebniki główne od jednego do dwunastu mają w niemieckim swoje własne nazwy.
liczby od 1 do 12
| 0 | null | zero |
| 1 | eins | jeden |
| 2 | zwei | dwa |
| 3 | drei | trzy |
| 4 | vier | cztery |
| 5 | fünf | pięć |
| 6 | sechs | sześć |
| 7 | sieben | siedem |
| 8 | acht | osiem |
| 9 | neun | dziewięć |
| 10 | zehn | dziesięć |
| 11 | elf | jedenaście |
| 12 | zwölf | dwanaście |
liczby od 13 do 19
Natomiast liczebniki od trzynastu do dziewiętnastu tworzy się dodając końcówkę „-zehn” (np. dreizehn – trzynaście). Liczebniki te z kolei służą do tworzenia kolejnych liczb, np. dwadzieścia (zwanzig) to „dwa razy dziesięć”, a trzydzieści (dreißig) to „trzy razy dziesięć”. Liczebniki główne poza funkcją określania liczby przedmiotów czy zjawisk są również ważne w niemieckiej kulturze, kiedy to wiek osoby jest szczególnie istotny, a niekiedy określa się go poprzez liczby rzymskie.
liczby od 20 do 99
Liczenie do 100 po niemiecku jest dość łatwe, jednak wymaga trochę czasu i praktyki. Najpierw trzeba nauczyć się liczb od 1 do 10, a następnie na podstawie tych liczb tworzyć kolejne dziesiątki (20, 30, 40 itd.). Kolejnym krokiem jest nauczenie się liczb dwucyfrowych, przy czym cyfra dziesiątek poprzedzana jest przez „und”, czyli „i”. Przykładowo „21” to „einundzwanzig”, „36” to „sechsunddreißig”. Liczenie do 100 to już tylko kolejne ułożenie liczb dwucyfrowych. Trzeba jednak uważać na wyjątki, takie jak „10” – „zehn”, „11” – „elf”, „12” – „zwölf” czy „16” – „sechzehn”. Fakt, że w języku niemieckim, najpierw mówimy cyfrę jedności a dopiero potem cyfrę dziesiątek nastręcza wielu trudności uczącym się tego języka. Z pozoru ta prosta zasada okazuję się problematyczna w czasie rozmowy kiedy chcemy płynnie wypowiedzieć jakąś datę lub liczbę, szczególnie taką, której nie powtarzaliśmy wcześniej.
Liczby od 100 w języku niemieckim
Liczby od 100 w języku niemieckim zaczynają się od „hundert”. Następnie dodajemy kolejną cyfrę i określenie dziesiątek lub jedności. Na przykład: 101 – „einhunderteins”, 110 – „einhundertzehn”, 123 – „einhundertdreiundzwanzig”. Liczba 200, to po prostu „zweihundert”. Dalsze liczby budujemy na tych samych zasadach, aż do miliona, który po niemiecku brzmi „million”. Warto zauważyć, że w języku niemieckim kropka dziesiętna zapisywana jest jako przecinek, na przykład 3,14.
Liczebniki porządkowe w niemieckim
Liczebniki porządkowe w języku niemieckim wyglądają podobnie jak w języku polskim. Przykłady takich liczebników to: pierwszy (erste), drugi (zweite), trzeci (dritte), czwarty (vierte), piąty (fünfte), szósty (sechste) itd. Istnieją jednak nieznaczne różnice między językiem polskim i niemieckim. Przede wszystkim, niemiecki liczebnik porządkowy często jest zakończony przyrostkiem -te lub -ste. Przykładowo, „piąty” po niemiecku to „fünfte”, a „dwudziesty” to „zwanzigste”. Kolejną różnicą jest to, że w języku niemieckim liczebniki porządkowe niekiedy mogą mieć formę rzeczownika, np. „der erste” (pierwszy) albo „die Letzte” (ostatnia). W języku niemieckim istnieje także kilka wyjątków, np. pięćdziesiąty to „fünfzigste”, a czwarty to „vierte”, a nie „vierste”. Ogólnie jednak, niemieckie liczebniki porządkowe są stosunkowo łatwe w zrozumieniu dla osób, które znają już język polski.
Ułamki w języku niemieckim
Ułamki w języku niemieckim są podobne do ułamków w innych językach, ale warto zwrócić uwagę na kilka specyficznych zagadnień. Przede wszystkim, w niemieckim słowo na ułamek to „Bruch”. W odróżnieniu od angielskiego „fraction”, które może dotyczyć zarówno ułamków zwykłych, jak i ułamków dziesiętnych, niemieckie „Bruch” odnosi się jedynie do ułamków zwykłych. Inną ważną kwestią jest sposób zapisywania ułamków. W niemieckim używa się przecinka jako separatora dziesiętnego, dlatego w ułamkach dziesiętnych stosuje się przecinek jako znak oddzielający część całkowitą od części dziesiętnej, a nie kropkę, jak w języku angielskim. Warto również znać podstawowe słownictwo związane z ułamkami, takie jak licznik (Zähler) i mianownik (Nenner). W praktyce, nauka ułamków w języku niemieckim nie przysparza dodatkowych trudności dla osób, które już potrafią wykonywać działania na ułamkach w innych językach.
Przykładowe zdania z użyciem liczebników po niemiecku
- Der 1. Januar ist ein nationaler Feiertag in Deutschland.
- Die Telefonnummer meines Freundes endet mit den Ziffern 1234.
- Die Berliner Mauer fiel am 9. November 1989.
- Das Konzert beginnt um 20:00 Uhr.
- Das Auto meines Nachbarn hat eine Zulassungsnummer mit der Kombination 555.
- Der Dreißigjährige Krieg dauerte von 1618 bis 1648.
- Ich habe gestern 3 Stunden am Telefon verbracht.
- Mein Geburtstag ist am 12. Mai.
- Der letzte Zug fährt um 23:45 Uhr ab.
- Ich habe heute 20 Euro in der Bäckerei ausgegeben.
Jak najlepiej nauczyć się płynnie operować liczbami w języku niemieckim
Poprzez regularne powtórki nabierzesz pewności siebie w mówieniu i nie będziesz miał już wątpliwości, czy liczebnik został przez ciebie prawidłowo użyty.
Teraz, gdy przeszliśmy przez strukturę liczb w języku niemieckim i reguły nimi rządzące, myślę, że jest jasne, dlaczego nauka w ten sposób nie może dać oczekiwanych rezultatów. Kiedy native speaker poda Ci szybko kilka liczb po sobie, szansę na płynne ich zrozumienie będą bardzo małe, tym bardziej, że w niemieckim, w przypadku dziesiątek mamy odwrotną kolejność niż w polskim. Otóż nie wystarczy nauczyć się liczyć od zera do dziesięciu, czy nawet do stu czy do tysiąca.
Okazuje się, że bardzo dobrym sposobem jest zapamiętanie liczb w różnych zdaniach. W Taalhammerz’e opracowaliśmy całą metodę na zapamiętywanie i ćwiczenie zdań. Powoduje to, że przestajesz się skupiać na pojedynczych słowach, a zaczynasz operować całymi strukturami.
Bardzo efektywnym ćwiczeniem jest zapamiętanie i powtarzanie prostych równań typu:
- 1 plus 2 równa się 3,
- 17 plus 16 równa się 33
- 32 minus 10 równa się 22 itp.
Okazuje się, że te proste dla nas równania stają się trochę trudniejsze do powiedzenia w języku niemieckim.
W naszej aplikacji przygotowaliśmy tego typu ćwiczenia w ramach naszych kolekcji core’owych. W ten sposób możesz szybko zacząć płynnie operować liczbami w języku niderlandzkim.
Ponadto zachęcam Cię, aby dodać kilka swoich własnych fiszek zawierających liczbę ważną dla Ciebie, np. Twoją datę urodzenia. Bardzo prawdopodobne jest, że bedziesz ją musiał podać i to pewnie nie raz. Dzięki powtórkom z Taalhammer’em wystrzelisz ją jak z karabinu, płynnie i bez zawahania.
- Urodziłem się 01-01-1985
- W 2026 moja córka będzie miała 13 lat
Ten sposób nauki działa świetnie na każdym poziomie. Jeżeli dopiero zaczynasz, możesz znacznie sobie ułatwić zadanie i przyśpieszyć cały proces nauki. Jeżeli uczysz się języka niderlandzkiego już od dłuższego czasu, założę się, że byłeś nieraz w sytuacji, kiedy liczby sprawiły Ci problem.
Czas się nimi rozprawić raz na zawsze! 🙂