Parę lat temu, gdy jeszcze mieszkałam w Niemczech, wybrałam się ze znajomymi na Oktoberfest. Powiedzieli mi, że jest to największy festyn w roku i pod żadnym pozorem nie mogę go przegapić. Siedzieliśmy przy stoliku i piliśmy Oktoberfestbier, czyli tradycyjne piwo serwowane podczas tego święta. Jak to studentka filologii w pewnym momencie zaczęłam zastanawiać się nad pochodzeniem tego słowa. Oktober przecież to po niemiecku “październik”, a święto odbywa się we wrześniu. Zapytałam więc o to moich znajomych Niemców i okazało się, że odpowiedź była bardzo prosta: Otóż początkowo festyn odbywał się właśnie w październiku, lecz z powodu zimnej październikowej pogody w Monachium, postanowiono przenieść go na koniec września, aby wykorzystać ostatnie ciepłe dni jesieni. Po zakończeniu festynu zaczęłam zastanawiać się nad tym, jak jeszcze nazwy miesięcy i pór roku w języku niemieckim związane są ich z tradycjami i zwyczajami.
W tym artykule oprócz wskazówek odnośnie nauki niemieckiego słownictwa przygotowałam dla ciebie kilka ciekawostek. Dowiesz się również jak używać określeń czasu i budować z nimi zdania.
Pory roku po niemiecku – die Jahreszeiten
Oto nazwy czterech podstawowych pór roku. W języku niemieckim słowa opisujące pory roku i miesiące są pisane dużą literą i są rodzaju męskiego.
| der Sommer | lato |
| der Herbst | jesień |
| der Winter | zima |
| der Frühling | wiosna |
Oprócz tych oficjalnych nazw, w niemieckim istnieją również nazwy ludowe, które odnoszą się do konkretnych okresów w ciągu roku. Jedną z najbardziej znanych jest goldener Herbst (złota jesień), co oznacza piękne jesienne dni, kiedy słońce świeci w żółto-czerwonawym kolorze i liście mienią się złotem. Mamy również Altweibersommer (babie lato) lub po prostu Spätsommer (późne lato), czyli ciepłe i słoneczne wrześniowe dni. Nazwa Altweibersommer jest często mylnie tłumaczona na „lato starych bab”, w rzeczywistości nazwa wywodzi się ze staroniemieckiego i dotyczy nici pajęczych, które unoszą się w powietrzu w tym okresie.
Jeśli chcemy być jeszcze bardziej dokładni, możemy sformułować wyrażenia takie jak „późna jesień” czy „wczesna zima” za pomocą słów: früh- (wczesne) lub spät- (późne). Zobacz do tabelki:
| der Altweibersommer | babie lato |
| der goldene Herbst | złota jesień |
| der Spätsommer | późne lato |
| der Spätherbst | późna jesień |
| der Frühwinter | wczesna zima |
| der Frühsommer | wczesne lato |
Lato, zima, jesień, wiosna … i karnawał
Niemcy są uważani za poważny i zdyscyplinowany naród. Jednak przynajmniej raz w roku duża część kraju naprawdę wpada w wir szaleństwa.
Karneval jest czasem o magicznym i ogromnym znaczeniu. Dorobił się nawet swojej nazwy fünfte Jahreszeit, czyli “piąta pora roku”. Jej początek przypada na godzinę 11.11 jedenastego dnia jedenastego miesiąca. Gdyby wrzucić nowicjusza do jednej z niemieckich stolic karnawału, pomyślałby, że cały świat kompletnie oszalał. I wcale by się nie mylił. Ulice wypełnione są entuzjastycznymi Narren, czyli „błaznami” lub „głupcami”, jak nazywani są prawdziwi bywalcy karnawału, przebranymi za klaunów, duchy i jednorożce. Śpiewając i tańcząc, paradują ulicami miasta w pozornie niekończących się spektaklach, podczas gdy wszystkie bary praktycznie pękają w szwach.
Normalne, codzienne życie zostaje na chwilę zawieszone, pozostawiając zwykłemu obserwatorowi tylko jedną realną opcję: dołączyć do zabawy. Nie całe Niemcy biorą udział w tym szaleństwie. Głównymi obszarami kultywowania tej tradycji są tereny wzdłuż Renu i na południu Niemiec, w części Szwabii i Bawarii. Dalej na północ można spotkać Niemców, którzy nawet kręcą głową z dezaprobatą, słysząc o karnawale.
Miesiące po niemiecku – die Monate
W tabelce poniżej znajdziesz nazwy miesięcy w języku niemieckim. Pamiętaj, że tak jak nazwy pór roku piszemy je wielką literą!
| der Januar | styczeń |
| der Februar | luty |
| der März | marzec |
| der April | kwiecień |
| der Mai | maj |
| der Juni | czerwiec |
| der Juli | lipiec |
| der August | sierpień |
| der September | wrzesień |
| der Oktober | październik |
| der November | listopad |
| der Dezember | grudzień |
Wskazówka: Wykorzystaj znaną piosenkę dla dzieci, aby nauczyć się nazw miesięcy. W ten sposób nie tylko od razu poznasz prawidłową wymowę, ale też słówka same „wejdą” ci do głowy! Więcej na ten temat dowiesz się z artykułu o nauce języka z piosenek. Jako korepetytorka języka niemieckiego zachęcam cię do zapoznania się z tą metodą nauki, ponieważ jej efekty są naprawdę zachwycające!
Koniecznie sprawdź też nagrania w aplikacji Taalhammer, gdzie możesz wysłuchać nagrania i przećwiczyć swoją wymowę. Angażując do nauki więcej zmysłów, o wiele lepiej zapamiętasz nowe słówka.
Skrócone nazwy miesięcy
Nazwy miesięcy (z wyjątkiem März i Mai, które już są bardzo krótkie) możesz zapisywać w formie skrótów. Wystarczy, że użyjesz pierwszych trzech liter danego miesiąca i dodasz do nich kropkę.
| Januar | Jan. |
| Februar | Feb. |
| März | – |
| April | Apr. |
| Mai | – |
| Juni | Jun. |
| Juli | Jul. |
| August | Aug. |
| September | Sep. |
| Oktober | Okt. |
| November | Nov. |
| Dezember | Dez. |
Ciekawostka: W Niemczech istnieją specyficzne tradycje związane z danymi miesiącami lub porami roku. Na przykład w regionie Bawarii odbywa się Oktoberfest, który jest największym festynem ludowym na świecie. Przypomina nieco nasze dożynki chmielowe, jednak organizowany jest na zdecydowanie większą skalę. Kolejnym ważnym wydarzeniem jest święto 1 Maja – Der Erste Mai, czyli odpowiednik naszej Majówki. W nocy z 30 kwietnia na 1 maja odbywa się wiele uroczystości i imprez. Mottem tej nocy jest Tanz in den Mai, czyli „Wtańcz się w maj”.
Przykładowe zdania w języku niemieckim – Naucz się używać określeń czasu w zdaniu
Poznałeś już słownictwo związane z nazwami pór roku i miesięcy. Teraz pokażę ci jak w prosty sposób nauczyć się budować z nimi zdania. Jest to przydatny element nauki niemieckiego i opanowanie podstaw związanych z budową zdań pomoże ci bez problemu umawiać się na spotkania i mówić o różnych datach.
Aby powiedzieć, że coś wydarzyło się w jakimś czasie np. „w zimie” lub „w styczniu” użyj przedimka im. Im jest połączeniem przyimka in (w) z rodzajnikiem dem (czyli der w celowniku). Zobacz na poniższe przykłady:
| im Januar | w styczniu |
| Im Januar fällt Schnee. | W styczniu pada śnieg. |
| im Juni | w czerwcu |
| Ich fahre im Juni in den Urlaub. | Jadę na urlop w czerwcu. |
| im Winter | w zimie |
| Im Winter gehe ich Skifahren. | W zimie jeżdżę na nartach. |
| im Herbst | jesienią |
| Im Herbst ist es oft regnerisch. | Jesienią jest często deszczowo. |
Jeśli będziesz chciał umówić się na spotkanie, musisz nauczyć się, jak podawać dokładną datę w języku niemieckim. Aby to zrobić, użyj przedimka am np. am 14. Juni lub am vierzehnten Juni (czternastego czerwca). W tym przypadku posługujesz się liczebnikami porządkowymi, dlatego ważne jest, abyś zamieścił kropkę zaraz po liczbie lub użył końcówki –ten, jeśli zapisujesz liczbę słownie. Aby przypomnieć sobie zasady tworzenia liczb w języku niemieckim zarzyj do tego artykułu.
| am 29. August | 29 sierpnia |
| Mein Geburtstag ist am 29. August. | Moje urodziny są 29 sierpnia. |
| am 24. Dezember | 24 grudnia |
| Am 24. Dezember feiern wir Heiligabend. | 24 grudnia obchodzimy wigilię. |
| am dritten März | trzeciego marca |
| Können wir uns am dritten März treffen? | Czy moglibyśmy spotkać się trzeciego marca? |
| am ersten Juni | pierwszego czerwca |
| Am ersten Juni fahre ich in den Urlaub. | Wyjeżdżam na wakacje pierwszego czerwca. |
Przydatne słownictwo związane z miesiącami i porami roku w języku niemieckim
Na sam koniec przygotowałam dla ciebie listę słówek, zwrotów i zdań, które mogą okazać się bardzo przydatne w tym temacie. Nie bez powodu zamieściłam je w poniżej w formie całych zdań. W Taalhammerze niejednokrotnie pisaliśmy o korzyściach płynących z nauki całymi zdaniami. Uważamy, że jest to najskuteczniejsza metoda na opanowanie nowego języka, co niejednokrotnie potwierdziliśmy, pomagając naszym uczniom osiągnąć płynność językową. Prowadząc korepetycje, zawsze używam jej z moimi uczniami, dzięki czemu udaje nam się osiągnąć widoczne efekty, a co za tym idzie – satysfakcję z nauki. Również dzięki wiadomościom od uczestników kursu online jezyka niemieckiego, które z całym zespołem Taalhammera bardzo sobie cenimy, wiemy że wielu naszym kursantom udało się przełamać barierę językową i poprawić umiejętności komunikacyjne – a to właśnie na tym najbardziej nam zależy!
| monatlich | co miesiąc |
| Ich erhalte mein Gehalt monatlich. | Otrzymuję wynagrodzenie co miesiąc. |
| wöchentlich | tygodniowo |
| Wir gehen wöchentlich einkaufen. | Chodzimy na zakupy co tydzień. |
| in einem Monat | za miesiąc |
| In einem Monat habe ich meine Abschlussprüfungen. | Za miesiąc mam egzaminy końcowe. |
| dieser Monat | w tym miesiącu |
| Dieser Monat ist besonders heiß. | W tym miesiącu jest szczególnie gorąco. |
| jeden Monat | każdego miesiąca/ co miesiąc |
| Wir treffen uns jeden Monat zum Kaffeeklatsch. | Spotykamy się co miesiąc na plotki przy kawie. |
| letzten Monat | w zeszłym miesiącu |
| Letzten Monat habe ich Geburtstag gefeiert. | W zeszłym miesiącu obchodziłem urodziny. |
| nächsten Monat | w przyszłym miesiącu |
| Nächsten Monat plane ich einen Kurzurlaub. | W przyszłym miesiącu planuję krótki urlop. |
| der Geburtstag | urodziny |
| Wann ist dein Geburtstag? | Kiedy masz urodziny? |
| Mein Geburtstag ist im Januar. | Moje urodziny są w styczniu. |
| wann | kiedy |
| Zeit haben | mieć czas |
| Wann haben Sie die Zeit dazu? | Kiedy mają Państwo na to czas? |
| Wir haben am Wochenende Zeit. | Mamy czas w weekend. |
| Ich habe diese Woche keine Zeit. | W tym tygodniu nie mam czasu. |
| frei haben | mieć wolne |
| Heute ist ein Feiertag und wir haben frei. | Dzisiaj jest święto i mamy wolne. |
| sich treffen | spotkać się |
| Wann können wir uns treffen? | Kiedy możemy się spotkać? |
| Wir können uns am 6. Februar treffen. | Możemy się spotkać 6 lutego. |
| feiern | świętować |
| Morgen feiern wir den Muttertag. | Jutro świętujemy dzień mamy. |
Opanuj nazwy miesięcy i pór roku z aplikacją Taalhammer!
W tym artykule wyczerpująco omówiliśmy temat miesięcy i pór roku w języku niemieckim. Jeżeli chcesz uzupełnić swoja wiedzę, zajzyj też do słownictwa związanego z dniami tygodnia po niemiecku. Mam nadzieję, że nauka nie będzie sprawiać ci teraz żadnych problemów! Zastosuj się do wskazówek i pamiętaj, że do opanowania dużej ilości nowego słownictwa potrzeba trochę czasu i pracy. Skorzystaj z naszej aplikacji, gdzie czekają na ciebie gotowe zestawy do nauki i powtarzaj nowy materiał za pomocą systemu powtórek, który dopasuje się do twoich potrzeb. Powodzenia!