Kiedy po maturze postanowiłam pojechać na kurs językowy do Londynu, poznałam wiele osób, których angielski był na wyższym poziomie niż mój. Nawet mnie to ucieszyło, kieruję się zasadą, że jeśli mam się czegoś nauczyć, wolę być najgorsza wśród najlepszych niż na odwrót. Podczas pierwszych rozmów sporo osób opowiadało o tym co robi obecnie w życiu w czasie present continuous, np. “I’m currently learning how to crochet”, albo “This year I’m learning two new languages”. Zdziwiło mnie to, przecież present continuous służy do mówienia o tym co dzieje się w tym momencie, a dobrze widzę, że koleżanka wcale nie uczy się w tej chwili robić na szydełku. Dopiero później dotarło do mnie, że byłam w błędzie!
Present continuous to czas teraźniejszy, który przyda nam się między innymi do mówienia o tym, co robimy teraz. Przekonasz się jednak, że teraz może mieć wiele znaczeń. Wspólnie doszliśmy w Taalhammerze do takiego wniosku po wielu rozmowach i omówieniu różnych zdań w tym czasie. Początkowo, idąc za podręcznikami do gramatyki wierzyliśmy, że w tym czasie mówimy o czynnościach, które dzieją się w tej chwili, oraz o czynnościach tymczasowych. W wyniku naszych rozmów doszliśmy do wniosku, że w obu zasadach chodzi o to samo – chcemy podkreślić tymczasowość danej czynności. Nie przejmuj się, zasady dotyczące czasu present continuous w dużej mierze pokrywają się z zasadami języka polskiego, dlatego przyswojenie ich nie powinno sprawić ci najmniejszego problemu. Czas present continuous, zaraz po present simple, jest jednym z najczęściej używanych czasów.
Zastosowanie present continuous
Czasu present continuous używamy do mówienia o czynnościach, które dzieją się teraz. Tylko co to oznacza? W wyniku naszych rozmów wyodrębniliśmy trzy sposoby rozumienia tego konceptu.
- “Teraz” jako “w momencie mówienia”
Oczywiście, teraz może oznaczać to po prostu czynność, którą wykonujemy faktycznie w chwili mówienia. W takiej sytuacji możemy posiłkować się słowami now (teraz), albo at the moment (w tym momencie), na przykład: “I’m watching an interesting film now” (Oglądam teraz ciekawy film) albo “I’m eating pasta at the moment” (W tym momencie jem makaron). Nie jest to jednak konieczne, bo samo użycie tego czasu to sygnał, że czynność dzieje się właśnie teraz. Spójrz na przykłady.
| Angielski | Polski |
|---|---|
| I am going home. | Ja idę do domu. |
| You are reading a newspaper now. | Czytasz teraz gazetę. |
| He is going to the Central Station. | On idzie na dworzec centralny. |
| She is painting a picture at the moment. | Ona w tym momencie maluje obraz. |
| We are playing tennis. | Gramy w tenisa. |
| They are making dinner. | Oni robią obiad. |
- “Teraz” jako plany na przyszłość
Teraz możemy rozumieć też jako bardzo niedalekie i pewne plany na przyszłość. Tyczy się to zwłaszcza zaplanowanych spotkań. Jeśli idziesz za kilka dni do lekarza, masz już umówiony termin i godzinę, to spokojnie możesz powiedzieć o tej wizycie w czasie present continuous, na przykład: “I’m going to the dentist on Monday”. Bardzo podobne zastosowanie ma konstrukcja „going to„.
Zwróć uwagę, że w języku polskim jest dokładnie tak samo. To zdanie przetłumaczymy jako “W poniedziałek idę do dentysty”, dużo rzadziej powiemy “W poniedziałek będę szedł do dentysty”. To użycie powinno być dla nas zatem naturalne.
W tym przypadku możemy używać słów odnoszących się do najbliższej przyszłości: tomorrow (jutro), next… (w następny…), albo po prostu podać dzień tygodnia.
| Angielski | Polski |
|---|---|
| I’m playing in a match this weekend. | W weekend gram w meczu. |
| You are visiting your parents on Friday. | W piątek odwiedzasz rodziców. |
| She is seeing a doctor on Wednesday. | W środę ma wizytę u lekarza. |
| They are singing in a concert tomorrow. | Jutro śpiewam na koncercie. |
- “Teraz” jako czynności tymczasowe
Teraz może dotyczyć też wszystkich sytuacji, które są tymczasowe, nie muszą się dziać konkretnie w tym momencie, ale na przykład na przestrzeni tego tygodnia, miesiąca lub roku. Popatrz na przykład: “I’m learning Italian this year” (W tym roku uczę się włoskiego). Powiesz takie zdanie w czasie present continuous, kiedy chcesz podkreślić, że ta nauka języka to jakiś epizod w twoim życiu. W tym roku uczysz się włoskiego, ale nie jest to czynność rutynowa, tylko tymczasowa. Pamiętaj, że decyzja na temat tego, jakiego czasu użyjesz, należy tylko i wyłącznie do ciebie.
W tym przypadku często posłużymy się wyrażeniami: today (dzisiaj), this week/month/year (w tym tygodniu/miesiącu/roku).
| Angielski | Polski |
|---|---|
| This week I’m not eating sugar. | W tym tygodniu nie jem cukru. |
| Today I’m not doing anything. | Dzisiaj nic nie robię. |
| This year I’m learning two new languages. | W tym roku uczę się dwóch nowych języków. |
Budowa czasu present continuous – forma -ing czasownika
Zasady dotyczące tego, jak budować zdania w czasie present continuous, są bardzo logiczne. Zdania tworzymy za pomocą osoby, odmienionego czasownika “to be” (być) i czasownika z końcówką -ING.
| osoba + TO BE + czasownik – ING |
Dla przykładu odmieńmy czasownik “go”-iść:
- I am going…
- You are going…
- He/she/it is going…
- We are going…
- You are going…
- They are going…
| Angielski | Polski |
|---|---|
| I’m watching a film now. | Oglądam teraz film. |
| You’re talking to your boyfriend. | Rozmawiasz z chłopakiem. |
| She is working in the park at the moment. | W tym momencie ona pracuje w parku. |
| It is not working. | To nie działa. |
| We are going to a party. | Idziemy na imprezę. |
| They are buying vegetables at the market. | Kupują warzywa na targu. |
Stosując formę -ING czasownika, musimy uważać na trzy wyjątkowe sytuacje:
- kiedy czasownik kończy się na samogłoskę -e, musimy usunąć ją i dopiero wtedy dodać końcówkę, np. make – making (robić), drive – driving (jechać), give – giving (dać).
- kiedy czasownik kończy się na -ie, zamieniamy tę końcówkę na samogłoskę -y i dodajemy końcówkę -ing. Na przykład: lie – lying (kłamać), tie – tying (wiązać), die – dying (umierać).
- kiedy czasownik ma tylko jedną sylabę, czasem będziemy musieli podwoić ostatnią literę (zazwyczaj to spółgłoska). Na przykład: stop – stopping (zatrzymać się), get – getting (dostać), put – putting (kłaść).
Dobra wiadomość jest taka, że nie zmiania się forma czasownika.
Zasady istnieją dla porządku, ale nie musisz się nimi za bardzo przejmować. Najlepszą metodą uczenia się jest powtarzanie zdań w kontekście. W aplikacji Taalhammer ćwiczysz za pomocą algorytmu Spaced Repetition, który idealnie sprawdza się jako narzędzie do nauki słówek, ale też całych konstrukcji. Ćwicz z Taalhammerem, a stosowanie powyższych zasad będzie przychodziło naturalnie.
Pro tip: świetnym sposobem na zapamiętanie budowy czasu jest uczenie się tekstów piosenek na pamięć. Dzięki temu, nie musisz później pamiętać jakie dokładnie elementy wchodzą w skład zdania w danym czasie, bo wiesz to podświadomie. Więcej na ten temat piszemy w tym artykule. Czas present continuous jest w świetny sposób pokazany w piosence “Tom’s Diner” Suzanne Vegi. Dodatkowo znajdziesz w nim zdania w czasie present simple. Na przykładzie tego tekstu możesz porównać oba czasy ze sobą.
Pytania w present continuous
Pytania w tym czasie tworzymy przez zmianę kolejności elementów zdania. Nie mamy żadnych dodatkowych operatorów, wystarczy zamienić w zdaniu kolejnością odmieniony czasownik “to be” z osobą.
| TO BE + osoba + czasownik – ING |
| Angielski | Polski |
|---|---|
| Am I going by train or by bus? | Jadę pociągiem czy autobusem? |
| Is she sleeping now? | Czy ona teraz śpi? |
| Are we having lunch together today? | Jemy dzisiaj razem lunch? |
Odpowiada ci nauka całymi zdaniami? Jeśli tak, wypróbuj kurs języka angielskiego Taalhammera, zaprojektowany tak, żeby pomóc ci na każdym etapie nauki. W Taalhammerze wierzymy w to, że nauka języka nie może ograniczać się do 5 minut dziennie. Spójrzmy prawdzie w oczy, nauka języka to praca, którą musisz wykonać sam. To proces, który musi trwać, żeby efekty zostały z tobą na dłużej. Ale jeśli wybierzesz odpowiednie materiały i pomoce, efekty twojej ciężkiej pracy będą widoczne szybciej. Swoją drogą, wiesz ile czasu potrzeba, żeby nauczyć się języka? Sprawdziliśmy to dla ciebie!
Przeczenie w present continuous
W przeczeniach wracamy do kolejności słów ze zdania oznajmującego. Musimy dodać jednak do odmienionego czasownika “to be” słówko “not”. Zazwyczaj będziemy używać skróconej formy:
| is + not = isn’t |
| are + not = aren’t |
Uwaga, nie jest to możliwe dla osoby “I”. Nie ma czegoś takiego jak amn’t.
| osoba + TO BE + not + czasownik – ING |
| Angielski | Polski |
|---|---|
| I’m not walking home. | Nie idę do domu na piechotę. |
| He isn’t shopping now. | On teraz nie robi zakupów. |
| We aren’t working at the moment. | My w tej chwili nie pracujemy. |
Kiedy nie użyjemy czasu present continuous
W języku angielskim mamy grupę czasowników, które opisują emocje (need – potrzebować, love – kochać, like – lubić, adore – uwielbiać, wish – życzyć, want – chcieć, etc.); stany (be – być, etc.); opinie (understand – rozumieć, know – wiedzieć, believe – wierzyć, agree – zgadzać się, think – myśleć, etc.) i zmysły (see – widzieć, hear – słyszeć, feel – czuć, smell – wąchać, etc.). Są to tzw. czasowniki statyczne. Te czasowniki bardzo rzadko albo wcale nie będą występować w czasie present continuous. Bywa, że czasownik zmieni swoje znaczenie, kiedy użyjemy go w tym czasie. Na razie nie przejmuj się tym jednak za bardzo, po prostu pamiętaj, że taka zasada istnieje.
Jak najlepiej nauczyć się używać czasu present continuous?
Czas present continuous to jeden z pierwszych czasów, których się uczymy. Przydaje się w podstawowych, codziennych sytuacjach. Komunikowanie się bez znajomości tego czasu jest możliwe, ale warto go znać. Jeśli użyjesz tego czasu, rozmówca od razu będzie wiedział, że mówisz o czymś co dzieje się teraz (już wiesz, że teraz może mieć szersze znaczenie niż tylko “w tym momencie”, nie musisz dodawać słów, które dodatkowo to podkreślają (now, at the moment). W aplikacji Taalhammer znajdziesz zdania, teksty oraz nagrania, w których użyty został present continuous, dzięki czemu lepiej zrozumiesz, kiedy tak naprawdę używamy tego czasu. Poza tym, możesz sam dodawać swoje przykłady, dzięki czemu proces będzie jeszcze bardziej spersonalizowany. Nauka kontekstowa gwarantuje najlepsze efekty!
Ćwiczenia – present continuous
A. Uzupełnij zdania
- I ____________________ (help) you with your work.
- She __________________(make) tea for everyone.
- I _____________________(not listen) to that new podcast.
- Our parents___________________(not pack) for the holidays.
- Listen! Her brother ___________________(play) the piano.
- What _________ she ___________ (buy) that it’s taking her so long?
- ________ they ___________ (watch) that documentary?
- ________ you ____________(walk) there or do you want me to pick you up?
- Look! Her boyfriend ____________ (propose) to her.
- _______ you ________ (come) to his birthday party?
B. Zamień na zdania przeczące i pytania
- I’m playing the guitar now.
pytanie:
przeczenie:
- She’s taking the bus to school.
pytanie:
przeczenie:
- We’re cutting down on sugar this year.
pytanie:
przeczenie:
- He’s seeing his doctor on Wednesday at 4 o’clock.
pytanie:
przeczenie:
- This weekend they are going to Italy.
pytanie:
przeczenie:
Klucz odpowiedzi
A. Uzupełnij zdania
- am helping
- is making
- am not listening
- aren’t packing
- is playing
- is she buying
- Are they watching
- Are you walking
- is proposing
- are you coming
B. Zamień na zdania przeczące i pytania
pytanie: Am I playing the guitar now?
przeczenie: I’m not playing the guitar now.
pytanie: Is she taking the bus to school?
przeczenie: She isn’t taking the bus to school.
pytanie: Are we cutting down on sugar this year?
przeczenie: We’re not cutting down on sugar this year.
pytanie: Is he seeing his doctor on Wednesday at 4 o’clock?
przeczenie: He isn’t seeing his doctor on Wednesday at 4 o’clock.
pytanie: Are they going to Italy this weekend?
przeczenie: They aren’t going to Italy this weekend.